ปรัชญาตะวันออก
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing ปรัชญาตะวันออก by browse.metadata.researchtheme1 "ญาณวิทยา"
Now showing 1 - 5 of 5
Results Per Page
Sort Options
- PublicationIn the Pursuit of Peace: Reconsidering Epistemology of Morals in The Right ViewSaumya Kanti Biswas (2017)Suffering, as defines by T.R.V. Murti is the frustrated will. The frustrated will is the result from the grief of non-acquisition of something
- PublicationTowards neo-confucian epistemologyLiu Caiqin (2022)The research focuses on the theory of knowledge in the West and China. It starts with the the crucial epistemological puzzle in modern Western epistemology - the Gettier problem, and aim to explore the different ways to deal with the issue of knowing. Thus, the researcher investigates two different and popular theories of knowledge in the West first, which are the trthmaker theory of Heathcote and virtue responsiblism of Zagzebski. It turns out that they do not work well in dealing with the Gettier problem. Therefore, the researcher appeals to Chinese philosophy, specifically, Wang Yangming’s philosophy, and trying to get some inspirations from his theory to deal with the issue of knowing differently. Chapter I presents an introduction of the overall background of the research, objectives, and significance of the study
- Publicationการพัฒนาทักษะทางปัญญาด้วยกิจกรรมชุมชนแห่งการสืบสอบเชิงปรัชญา: การศึกษาในนักศึกษาชั้นปีที่ 2 คณะมนุษยศาสตร์และประยุกต์ศิลป์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทยจริยา นวลนิรันดร์ (2014)การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) เปรียบเทียบทักษะทางปัญญาของนักศึกษาก่อนและหลังการเรียนวิชา HO202 การคิดเพื่อการพัฒนา ซึ่งสอนโดยใช้กิจกรรมชุมชนแห่งการสืบสอบเชิงปรัชญา (2) เปรียบเทียบทักษะทางปัญญาของนักศึกษาดังกล่าว จำแนกตามเพศและสาขาวิชา และ (3) ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างเกรดเฉลี่ยของนักศึกษาและทักษะทางปัญญาหลักเข้าร่วมกิจกรรม กลุ่มตัวอย่างเป็นนักศึกษาชั้นปีที่ 2 คณะมนุษยศาสตร์และประยุกต์ศิลป์ จำนวน 107 คน การวิเคราะห์ข้อมูลประกอบด้วย วิเคราะห์ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์สถิติทดสอบที วิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว และวิเคราะห์สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน ผลการวิจัยพบว่า (1) คะแนนทักษะทางปัญญาของนักศึกษาก่อนและหลังผ่านกิจกรรมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 โดยหลังผ่านกิจกรรมนักศึกษามีคะแนนทักษะทางปัญญาสูงกว่าก่อนผ่านกิจกรรม (2) หลังผ่านกิจกรรม นักศึกษาที่มีเพศและสาขาวิชาต่างกัน มีคะแนนทักษะทางปัญญาไม่ต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ และ (3) คะแนนทักษะทางปัญญามีความสัมพันธ์กับเกรดเฉลี่ยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
- Publicationการศึกษาเปรียบเทียบญาณวิทยาของปรัชญาสางขยะกับพุทธปรัชญาเถรวาทบุญลอง คำบาง; วิเชียร ชาบุตรบุณฑริก; พระปลัดกิตติ ยุตฺติธโร; Boonlong Khambang; Wichian Chabutbuntrik; Phra Palad Kitti Yuttidharo (2023)การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาญาณวิทยาของปรัชญาสางขยะ 2) ศึกษาญาณวิทยาของพุทธปรัชญาเถรวาท 3) ศึกษาเปรียบเทียบญาณวิทยาของปรัชญาสางขยะกับพุทธปรัชญาเถรวาท เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยศึกษาจากพระไตรปิฎกคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนา เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีการเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า พุทธปรัชญาเถรวาท คือหลักคำสอนเกี่ยวกับญาณวิทยานั้น คือ สมมติสัจจะ เป็นความจริงโดยสมมติ ซึ่งประเด็นสำคัญของญาณวิทยา ได้แก่ 1) ขอบข่ายและบ่อเกิดความรู้ สุตมยปัญญา คือปัญญาหรือความรู้ที่เกิดขึ้นจากการฟัง จินตามยปัญญา คือปัญญาหรือความรู้ ที่เกิดจากความคิดและการพิจารณาหาเหตุผล และภาวนามยปัญญา คือปัญญาที่เกิดขึ้นเพราะการฝึกฝน อบรมและลงมือปฏิบัติสมาธิ 2) ธรรมชาติและลักษณะของความรู้โดยสรุปแล้ว มี 2 ประเภท คือ ความรู้แบบประจักษ์ หรือความรู้แบบสมมติ คือการรู้สิ่งต่าง ๆ ด้วยความประจักษ์โดยอาศัยประสาทสัมผัสทั้ง 5 เป็นความรู้แบบสมมติสัจจะ และความรู้แบบอัชฌัตติกญาณ หรือความรู้แบบปรมัตถสัจจะ คือความรู้อันเกิดจากภายในจิต และ 3) เกณฑ์ใช้ในการตัดสินความรู้ มี 3 ขั้นตอน คือ ความรู้ที่เกิดจากความสัมพันธ์กับข้อปฏิบัติ ความรู้ที่เกิดจากการปฏิบัติตรงข้ามกัน และความรู้ที่สนับสนุนข้อปฏิบัติ การเปรียบเทียบความแตกต่างและความเหมือน 1) ขอบข่ายของความรู้ของปรัชญาสางขยะ มี 3 คือ (1) การประจักษ์ (2) การอนุมาน และ (3) การบอกเล่าของคัมภีร์ ส่วนขอบข่ายของความรู้ของพุทธปรัชญาเถรวาท (1) สมมติสัจจะ คือความจริงโดยสมมติ (2) สภาวสัจจะ คือความจริงตามสภาวะ (3) ปรมัตถสัจจะ คือความจริงขั้นปรมัตถ์ (4) อริยสัจ คือความจริงอย่างยิ่ง 2) บ่อเกิดของความรู้ของปรัชญาสางขยะ คือ (1) ประจักษ์ประมาณ (2) อนุมานประมาณ (3) ศัพทประมาณ ส่วนบ่อเกิดความรู้ของพุทธปรัชญา เถรวาทมี 3 ประการ ซึ่งมีความแตกต่างกัน คือ (1) สุตมยปัญญา คือปัญญาหรือความรู้ที่เกิดขึ้นเพราะการฟัง (2) จินตามยปัญญา คือปัญญาหรือความรู้ที่เกิดจากความคิด (3) ภาวนามยปัญญา คือปัญญาที่เกิดขึ้นเพราะการฝึกฝน 3) ธรรมชาติและลักษณะของความรู้ในปรัชญาสางขยะมี 3 ประเภท คือ (1) ความรู้ประจักษ์ คือความรู้ที่เรารับรู้โดยตรงทางประสาทสัมผัส (2) ความรู้จากการอนุมาน คือความรู้เกี่ยวกับสิ่งที่ยังไม่ได้ประจักษ์โดยผ่านสิ่งที่ประจักษ์แล้ว และ (3) ความรู้จากการบอกเล่า คือความรู้จากการบอกเล่าของผู้ที่เชื่อถือได้ ส่วนพุทธปรัชญาเถรวาทความรู้มี 2 แบบ คือ (1) ความรู้แบบประจักษ์ คือความรู้แบบสมมติ (2) ความรู้แบบอัชฌัตติกญาณ คือความรู้แบบปรมัตถสัจจะ หลักเกณฑ์ใช้ในการตัดสินความรู้ ปรัชญาสางขยะมี 3 ประการ คือ (1) ประมาตะ ผู้รู้ (2) ประเมยะ อารมณ์ที่ถูกรู้ (3) ประมาณะ บ่อเกิดแห่งความรู้ ส่วนพุทธปรัชญาเถรวาทใช้หลักกาลามสูตร 10 ประการเป็นเกณฑ์ตัดสินความ
- Publicationญาณวิทยาตามทัศนะของปรัชญาโยคาจารศศิรัมภา สุพล; Sasirampa Supol (2020)บทความวิชาการนี้ ผู้เขียนต้องการค้นคําตอบที่เกี่ยวกับญาณวิทยาตามทัศนะ ของสํานักปรัชญาโยคาจาร โดยใช้กรอบแนวคิดของญาณวิทยา ซึ่งศึกษาเกี่ยวกับความรู้ ของมนุษย์หรือวิธีการแสวงหาความรู้ของมนุษย์และเชื่อว่าความรู้เป็นสิ่งที่มีอยู่จริง และเรา สามารถแสวงหาความรู้นั้นได้ ผลจากการศึกษาพบว่า หลักการสําคัญของสํานักปรัชญาโย คาจารอยู่ที่การยอมรับว่า “จิต” เท่านั้นเป็นความจริงสูงสุดเพียงอย่างเดียว ไม่มีความจริง อื่นนอกจากจิต โลกภายนอกเป็นเพียงภาพลวงของชีวิตที่เกิดจากการสร้างของจิต เสมือน หนึ่งว่า “จิต เป็นดั่ง จักรพรรดิ” โยคาจารเน้นการบําเพ็ญเพียร หรือโยคะ (กรรมฐาน) เพื่อ ควบคุมกายและจิตให้เกิดความสงบ (สมาธิ) และวิธีปฏิบัตินี้ก็ดําเนินตามรอยเบื้องบาท พระพุทธองค์ ซึ่งทรงเน้นข้อปฏิบัติทางกายและทางใจเป็นสําคัญ เพื่อนําไปสู่การรู้แจ้งใน สัจธรรมของชีวิต ข้อปฏิบัติทางจิตก็คือการฝึกจิตเพื่อให้รู้แจ้งสัจธรรมขั้นสูงสุด สํานักปรัชญาโยคาจารมุ่งศึกษาให้รู้แจ้งสัจธรรมขั้นสูงสุด ซึ่งความหมายของ ความรู้แจ้งในสัจธรรมขั้นสูงสุดนั้นจะมีลักษณะรู้และเข้าใจตามความเป็นจริงของธรรมดา ของชีวิต ตามสภาวธรรมที่เกิดขึ้นและความรู้ที่เกิดขึ้นนั้นจะต้องมาจากการปฏิบัติธรรมทาง จิตใจที่เกิดขึ้นจากภายในจนก้าวเข้าสู่ภูมิธรรมทั้ง 10 ของโพธิสัตว์และหยั่งถึงพุทธจิตในที่สุด