Publication: แนวคิดเรื่องจิตเดิมแท้ในพุทธปรัชญาเซน
| dc.contributor.author | พระมหาสุรชัย ชยาภิวฑฺฒโน (พุดชู) | |
| dc.contributor.author | Phramaha Surachai Jayabhivaddhano (Phutchu) | en |
| dc.date.accessioned | 2023-12-16T06:34:48Z | |
| dc.date.available | 2023-12-16T06:34:48Z | |
| dc.date.issued | 2018 | |
| dc.date.issuedBE | 2561 | |
| dc.description.abstract | บทความนี้เป็นการศึกษาเรื่องจิตเดิมแท้ในพุทธปรัชญาเซนว่า โดยสภาวะดั้งเดิมของจิตเป็นธรรมชาติบริสุทธิ์หรือไม่ ด้วยการวิเคราะห์หลักคำสอนที่ปรากฏในตัวบทหรือคัมภีร์ฝ่ายมหายานและเปรียบเทียบกับแนวคิดเรื่องจิตในพุทธปรัชญาเถรวาท คำว่า “จิตเดิมแท้” เป็นแนวคิดที่ปรากฏเฉพาะในปรัชญาเซนเท่านั้น คำนี้ปรากฏครั้งแรกในคำสอนของท่านเว่ยหล่าง สังฆปริณายกรูปที่ 6 ของเซน โดยแนวทางปฏิบัติของเซนที่เรียกว่า โกอาน ซาเซน และมอนโดนั้นล้วนเป็นเครื่องมือที่ใช้เพื่อฝึกหัดให้บรรลุธรรมหรือซาโตริ คือการเข้าถึงโพธิจิตหรือจิตเดิมแท้ อันเป็นพุทธภาวะที่มีอยู่แล้วในทุกคน ดังนั้น คำว่า โพธิจิต พุทธภาวะ ซาโตริ จิตว่าง และจิตหนึ่ง จึงเป็นไวพจน์ที่บ่งถึงคำว่า จิตเดิมแท้ในพุทธปรัชญาเซน จากการศึกษาเรื่องจิตเดิมแท้ในพุทธปรัชญาเซนพบว่า จิตเป็นธรรมชาติที่บริสุทธิ์จริง แต่มีนัยการอธิบายที่แตกต่างจากพุทธปรัชญาเถรวาทที่ใช้คำว่า จิตประภัสสรหรือผ่องใส ซึ่งมีความหมายต่างกับคำว่าจิตบริสุทธิ์ในพุทธปรัชญาเซน อย่างไรก็ตาม ความแตกต่างระหว่างพุทธปรัชญาเซนกับเถรวาทเป็นแต่เพียงการอธิบายความเท่านั้น เพราะเมื่อกล่าวถึงผลของการปฏิบัติแล้ว การเข้าถึงจิตเดิมแท้ของเซนก็คือการบรรลุธรรมที่มีรสเดียวกันกับการบรรลุธรรมในทัศนะของสำนักอื่นนั่นคือวิมุติรส | |
| dc.description.abstract | This article is a study of the issue of Original Mind in Zen Buddhist philosophy, which is the question of whether it is originally pure or not. This study is an analysis of Mahayana Buddhist texts and comparison with Mind in Theravada Buddhist philosophy. The term “Original Mind” is found only in Zen philosophy. It was first used by Hui-neng, who was the sixth patriarch of Zen. The practices of Zen called Koan, Zazen, and Mondo are methods for attaining Enlightenment, or Satori, which is “attaining the Bodhicitta or Original Mind” which is the Buddhahood in everybody’s life. Hence, Bodhicitta, Buddhahood, Satori, Empty Mind, and One Mind are synonymous with Original Mind in Zen Buddhist philosophy. The result of this study of Original Mind is that it is truly pure, but it is different from Theravada Buddhist philosophy. This mind in Theravada emphasizes Translucent Mind or Radiant Mind (Pabhassaracitta) which is different in meaning from pure mind in Zen Buddhist Philosophy. However, the difference between Theravada and Zen is only in interpretation because in practice the essence of attaining Original Mind of Zen is the same as that of attaining Enlightenment of another school-the essence is liberation. | en |
| dc.identifier.uri | https://harrt.in.th/handle/123456789/4575 | |
| dc.language.iso | th | |
| dc.subject | จิตเดิมแท้ | |
| dc.subject | พุทธปรัชญา | |
| dc.subject | นิกายเซน | |
| dc.subject | Original Mind | |
| dc.subject | Zen | |
| dc.subject | Buddhist Philosophy | |
| dc.subject.isced | 0223 ปรัชญาและจริยธรรม | |
| dc.subject.oecd | 6.3 ปรัชญา จริยธรรมและศาสนา | |
| dc.title | แนวคิดเรื่องจิตเดิมแท้ในพุทธปรัชญาเซน | |
| dc.title.alternative | Concept of Original Mind in Zen Buddhist Philosophy | en |
| dc.type | บทความวารสาร (Journal Article) | |
| dspace.entity.type | Publication | |
| harrt.itemID | 951 | |
| harrt.researchArea | ปรัชญาตะวันออก | |
| harrt.researchGroup | ปรัชญา | |
| harrt.researchTheme.1 | อภิปรัชญา | |
| harrt.researchTheme.2 | ปรัชญาพุทธมหายาน | |
| mods.location.url | https://so04.tci-thaijo.org/index.php/abc/article/view/152937 | |
| oaire.citation.endPage | 432 | |
| oaire.citation.issue | 2 | |
| oaire.citation.startPage | 410 | |
| oaire.citation.title | วารสารมนุษยศาสตร์วิชาการ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ | |
| oaire.citation.title | Manutsayasat Wichakan Journal, Faculty of Humanities, Kasetsart University | en |
| oaire.citation.volume | 25 |