Publication: พุทธจริยศาสตร์กับการบริโภคปัจจัย 4
Submitted Date
Received Date
Accepted Date
Issued Date
2012
Copyright Date
Announcement No.
Application No.
Patent No.
Valid Date
Resource Type
Edition
Resource Version
Language
th
File Type
No. of Pages/File Size
ISBN
ISSN
eISSN
DOI
Scopus ID
WOS ID
Pubmed ID
arXiv ID
item.page.harrt.identifier.callno
Other identifier(s)
Journal Title
Volume
Issue
Edition
Start Page
End Page
Access Rights
Access Status
Rights
Rights Holder(s)
Physical Location
Bibliographic Citation
Research Projects
Organizational Units
Authors
Journal Issue
Title
พุทธจริยศาสตร์กับการบริโภคปัจจัย 4
Alternative Title(s)
Buddhist ethics and consumption of the four basic necessities
Author’s Affiliation
Author's E-mail
Editor(s)
Editor’s Affiliation
Corresponding person(s)
Creator(s)
Compiler
Advisor(s)
Illustrator(s)
Applicant(s)
Inventor(s)
Issuer
Assignee
Other Contributor(s)
Series
Has Part
Abstract
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้เป็นการวิจัยเอกสารซึ่งมีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ เพื่อศึกษาพุทธจริยศาสตร์ในการบริโภคปัจจัย ๔ เพื่อศึกษาการบริโภคปัจจัย ๔ ของคนไทยกลุ่มบริโภคนิยม และเพื่อศึกษาวิเคราะห์ การบริโภคปัจจัย ๔ ของคนไทยตามพุทธจริยศาสตร์ ผลการศึกษาพบว่า พุทธจริยศาสตร์กับการบริโภคปัจจัย๔ในความหมายของพุทธจริยศาสตร์หมายถึงการบริโภคด้วยปัญญา ประกอบด้วยเหตุผลให้รู้ถึงคุณค่าที่แท้จริงเป็นความประพฤติของมนุษย์และการดำรงชีวิตอยู่ด้วยหลักเกณฑ์ทางจริยธรรม การบริโภคปัจจัย ๔ ทรรศนะของพุทธจริยศาสตร์บริโภคเพื่ออุดหนุนชีวิต มิใช่จุดม่งหมายของชีวิต ความหมายของการบริโภคเชิงพุทธจริยศาสตร์ไม่ได้บริโภคเพื่อสนองความต้องการหรือเป็นความต้องการพื้นฐานของมนุษย์เพียงอย่างเดียวเท่านั้น แต่ยังมีทรรศนะสนับสนุนการบริโภคเพื่อให้บรรลุจุดมุ่งหมายสูงสุด อันเป็นเหตุจะทำให้มนุษย์มีศักยภาพที่สมบูรณ์ ทำให้ชีวิตมีความดีงามยิ่งขึ้น ทำให้มนุษย์มีความสามารถในการดำรงชีพที่ดีงามได้พุทธจริยศาสตร์ซึ่งมีลักษณะเป็นสมบูรณ์นิยม กล่าวคือเป็นหลักความประพฤติที่มีลักษณะที่แน่นอนตายตัวไม่มีการเปลี่ยนแปลงหากกล่าวถึงการบริโภคปัจจัยตามทรรศนะพุทธจริยศาสตร์แบ่งได้ ๒ ประเภท คือ การบริโภคของบรรพชิต กับการบริโภคของคฤหัสถ์ โดยอยู่ภายใต้หลักการบริโภคตามหลักพุทธจริยศาสตร์ที่เกี่ยวกับการบริโภคปัจจัย ๔คือ การบริโภคตามหลักปุริสธรรม หลักโยนิโสมนสิการ หลักมัชฌิมาปฎิปทา และหลักสันโดษ เพราะสาเหตุในการบริโภคปัจจัยมาจากความต้องการพื้นฐานของมนุษย์และเริ่มมีการบริโภคด้วยตัณหา ทำให้คุณค่าของการบริโภคมีลักษณะ ๒ ประการ คือ คุณค่าแท้กับคุณค่าเทียม โดยมีจุดมุ่งหมายของการบริโภคปัจจัย ๔ คือ เพื่อการดำรงอยู่แห่งชีวิตและพัฒนาชีวิตของมนุษย์ให้มีความสมบูรณ์อย่างยั่งยืนมิใช่บริโภคเพื่อสนองความอยากหรือเพื่อประดับหรือสร้างความสวยงามให้กับร่างกายแต่อย่างใด การบริโภคปัจจัย ๔ ของคนไทยกลุ่มบริโภคนิยม อยู่ที่ค่านิยมที่มาจากผู้อื่นและความเชื่อของตนเอง จึงได้พยายามที่จะศึกษาและนำมาปฏิบัติใช้ในชีวิต อันได้แก่ อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย และยารักษาโรค เพราะคนไทยส่วนใหญ่มีแนวคิดเกี่ยวกับบริโภคนิยมในด้านวัตถุมากกว่าด้านจิตใจ เพราะเชื่อว่าวัตถุสิ่งของจะนำความสุข ความเจริญมาสู่ตน ครอบครัว และการมีเกียรติยศในสังคม อันเป็นเหตุทำให้แนวคิดนี้กลายเป็นวัฒนธรรมการบริโภคในกลุ่มบริโภคนิยมที่คนไทยได้นำมาเลียนแบบ ซึ่งรู้คุณค่าของการบริโภคนิยม แต่ไม่สามารถที่จะลด ละ เลิกบริโภคนิยมที่เกินความจำเป็นได้ ดังนั้นจึงส่งผลให้จุดมุ่งหมายที่จะดำเนินชีวิตแบบพอเพียงและเรียบง่ายลดลงไป พุทธจริยศาสตร์วิเคราะห์บริโภคนิยมของคนไทยสาเหตุสำคัญการบริโภคนิยมของคนไทยตามทรรศนะพุทธจริยศาสตร์เห็นว่าเกิดจากคุณค่าบริโภคนิยมที่สนองความต้องการและความพึงพอใจสูงสุด การบริโภคกลุ่มบริโภคนิยมของคนไทยทำให้เกิดปัญหาทางจริยธรรมคือ ปัญหาครอบครัว ปัญหาการศึกษา ปัญหาเศรษฐกิจ ปัญหาสังคมและวัฒนธรรม พุทธจริยศาสตร์ในฐานะเหตุผลผู้สนับสนุน มีทรรศนะให้ดำรงชีวิตแบบเรียบง่าย และอยู่ด้วยความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่กัน สนับสนุนการบริโภคด้วยปัญญา พุทธจริยศาสตร์มีทรรศนะเกี่ยวกับการบริโภคนิยมว่าเป็นเพียงกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่สนองความต้องการเท่านั้น สำหรับเหตุผลในฐานะผู้คัดค้านกล่าวคือ คัดค้านการแสวงหาปัจจัย ๔ โดยมิชอบและเกินความจำเป็นโดยมิได้คำนึงถึงจริยธรรมในการบริโภคที่ดี ซึ่งเป็นสาเหตุทำให้เกิดปัญหาทางจริยธรรมและปัญหาอื่น ๆ อีกมากมาย และทำให้ศักยภาพในการเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ลดน้อยลง ดังนั้น การศึกษาพุทธจริยศาสตร์กับการบริโภคปัจจัย ๔ ของคนไทย จะเป็นประโยชน์มาก หากทราบถึงหลักพุทธจริยศาสตร์ในการบริโภคปัจจัย ๔ สามารถทำให้การบริโภคเข้าถึงจิตใจและอาจจะลด ละ เลิกการบริโภคปัจจัย ๔ ที่เกินขอบเขตและเกินความจำเป็นนั้นก็อาจจะเป็นไปได้ในที่สุด
Table of contents
Description
Sponsorship
Degree Name
พุทธศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Department
บัณฑิตวิทยาลัย
Degree Discipline
Degree Grantor(s)
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย