Publication: ตำแหน่งของความงามในพุทธปรัชญาเถรวาท
| dc.contributor.author | ไพรินทร์ กะทิพรมราช | |
| dc.contributor.author | Pairin Katipommarat | en |
| dc.date.accessioned | 2023-12-16T06:36:34Z | |
| dc.date.available | 2023-12-16T06:36:34Z | |
| dc.date.issued | 2022 | |
| dc.date.issuedBE | 2565 | |
| dc.description.abstract | งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ได้แก่1)เพื่อศึกษาการแบ่งประเภทและรูปแบบความสัมพันธ์ของมโนทัศน์เรื่อง “ความงาม” ในพุทธปรัชญาเถรวาท 2)เพื่อศึกษาว่าพุทธปรัชญาเถรวาทมีทัศนะอย่างไรต่อปัญหาสุนทรียศาสตร์เรื่อง “ตําแหน่งของความงาม” ในขั้นแรกผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าความงามในพุทธปรัชญาเถรวาทสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ กล่าวคือ “ความงามในมิติทางโลก” และ “ความงามในมิติทางธรรม” อีกทั้งความงามทั้งสองประเภทนี้ยังมีความสัมพันธ์ในเชิงความเป็นสาเหตุและผล ทั้งในแง่บวกและลบต่อกันที่ค่อนข้างซับซ้อนด้วยในขั้นต่อไป โดยอาศัยความเข้าใจเช่นนี้เป็นกรอบในการพิจารณา พบว่าการตีความเรื่องตําแหน่งของความงาม โดยการอธิบายแบบทวิลักษณ์ว่า “ความงามในมิติทางโลกเป็นจิตวิสัย” และ “ความงามในมิติทางธรรมเป็นวัตถุวิสัย” ต้องประสบปัญหาหลายประการจนไม่สามารถนําไปอธิบายรูปแบบความสัมพันธ์ระหว่างกันของความงามในแต่ละประเภทได้อย่างน่าพอใจด้วยเหตุนี้ผู้วิจัยจึงแสวงหาแนวทางการตีความแบบอื่น พบว่าการตีความตามแนวทฤษฎี “อุบัติการณ์ใหม่”น่าจะสอดคล้องสามารถนําไปอธิบายความสัมพันธ์ของความงามในรูปแบบต่างๆ ได้อย่างครอบคลุมและเหมาะสมที่สุดดังนั้นตามการตีความเช่นนี้จึงสรุปได้ว่าในพุทธปรัชญาเถรวาทตําแหน่งของความงามมิได้อยู่ที่การให้ค่าของแต่ละบุคคล (อย่างที่จิตวิสัยเชื่อ) หรืออยู่ที่คุณสมบัติของวัตถุอย่างแน่นอนตายตัว (อย่างที่วัตถุวิสัยเชื่อ) หรืออยู่ที่ตัวความสัมพันธ์ระหว่างวัตถุกับผู้รับรู้ (อย่างที่สัมพัทธนิยมเชื่อ) หากแต่ความงามทุกประเภทนั้นเป็น “สิ่งที่อุบัติขึ้นใหม่” จากเงื่อนไขหรือเหตุปัจจัยที่มาประกอบกันเข้า เมื่อเหตุปัจจัยเปลี่ยน ผลคือความงามที่อุบัติขึ้นนั้นจึงต้องมีรายละเอียดที่เปลี่ยนแปลงไปด้วยตามแต่ละกรณี โดยนัยนี้ความงามในทัศนะพุทธปรัชญาเถรวาทจึงเป็นสิ่งที่มีความเป็นไปได้อันหลากหลาย ดังนั้นการตีความเช่นนี้จึงสามารถนําไปอธิบายให้เข้ากับรูปแบบความสัมพันธ์ต่างๆ ของความงามที่ซับซ้อนได้คําสําคัญ: พุทธศาสนาสุนทรียศาสตร์ศิลปะความงามพุทธปรัชญาเถรวาท1ผู้ช่วยศาสตราจารย์, ประจําภาควิชาปรัชญาและศาสนา คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.อีเมล: [email protected] | |
| dc.description.abstract | The purposes of this research are | en |
| dc.description.abstract | 1) to study the classification and the relational models’ concept of “beauty” in Theravada Buddhismand2) to study the perspectives of Theravada Buddhism on the aesthetic problem with “The locus of beauty.” The initial findings revealed that that “beauty” in Theravada Buddhism can be divided into 2 categories | en |
| dc.description.abstract | “worldly beauty” and “Dhammic beauty.” Moreover, the two categories also have complicated relationship in both positive and negative ways. In the next stage of the analysis, the conceptual framework has been formulated by adopting the two concepts of beauty. The result illustrated as follows:theinterpretation of the concept,“the locus of beauty”,by adopting duality perspectives as, “worldly beauty is subjective” and “Dhammic beauty is objective”,involvessome problematicissues,which cannot explainthroughthe relationship of both categories of beauty properly. For this reason, then, the researcher proposes another way of interpretation, “Emergent Theory”, whichcan be usedto explain the complicated relationship of both categories of beauty interpreted more appropriately as followed. In the Theravada Buddhism’s views, the locus of beauty is not valued by individuals (Subjectivism), not the absolute property of the material (Objectivism), or not the relationship between material and observer (Relativism). In contrast, it views beauty as the emergence that arises from the construction of variable factors, once the variable factors have changed, the emergent “beauty” and its details are then revised accordingly. As a result, this concept of interpretation can suitably be applied in order to explain the complex relationship of both categories of beauty. | en |
| dc.identifier.uri | https://harrt.in.th/handle/123456789/4689 | |
| dc.language.iso | th | |
| dc.subject | ความงาม | |
| dc.subject | Beauty | |
| dc.subject | ปัญหาในพุทธปรัชญาเถรวาท | |
| dc.subject | พุทธศาสนา | |
| dc.subject | สุนทรียศาสตร์ | |
| dc.subject.isced | 0223 ปรัชญาและจริยธรรม | |
| dc.subject.oecd | 6.3 ปรัชญา จริยธรรมและศาสนา | |
| dc.title | ตำแหน่งของความงามในพุทธปรัชญาเถรวาท | |
| dc.title.alternative | The locus of beauty in Theravada Buddhism | en |
| dc.type | บทความวารสาร (Journal Article) | |
| dspace.entity.type | Publication | |
| harrt.itemID | 1019 | |
| harrt.researchArea | ปรัชญาพุทธเถรวาท | |
| harrt.researchGroup | ปรัชญา | |
| harrt.researchTheme.1 | สุนทรียศาสตร์ | |
| mods.location.url | https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JHUMANS/article/view/246927/170410 | |
| oaire.citation.endPage | 71 | |
| oaire.citation.issue | 2 | |
| oaire.citation.startPage | 54 | |
| oaire.citation.title | มนุษยศาสตร์สาร | |
| oaire.citation.title | Journal of Human Sciences | en |
| oaire.citation.volume | 22 |