Publication: การศึกษาวิเคราะห์จารึกที่ฐานพระพุทธรูป : พิพิธภัณฑ์วัดพระธาตุศรีดอนคำ อำเภอลอง จังหวัดแพร่
Submitted Date
Received Date
Accepted Date
Issued Date
2016
Copyright Date
Announcement No.
Application No.
Patent No.
Valid Date
Resource Type
Edition
Resource Version
Language
th
File Type
No. of Pages/File Size
ISBN
ISSN
eISSN
DOI
Scopus ID
WOS ID
Pubmed ID
arXiv ID
item.page.harrt.identifier.callno
Other identifier(s)
Journal Title
Volume
Issue
Edition
Start Page
End Page
Access Rights
Access Status
Rights
Rights Holder(s)
Physical Location
Bibliographic Citation
Research Projects
Organizational Units
Authors
Journal Issue
Title
การศึกษาวิเคราะห์จารึกที่ฐานพระพุทธรูป : พิพิธภัณฑ์วัดพระธาตุศรีดอนคำ อำเภอลอง จังหวัดแพร่
Alternative Title(s)
The analytical study of inscription at Buddha image's base in Wat Phra that Si Don Kham museum, Long district, Phrae province
Author(s)
Author’s Affiliation
Author's E-mail
Editor(s)
Editor’s Affiliation
Corresponding person(s)
Creator(s)
Compiler
Advisor(s)
Illustrator(s)
Applicant(s)
Inventor(s)
Issuer
Assignee
Other Contributor(s)
Series
Has Part
Abstract
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ทำการศึกษาวิเคราะห์ รูปแบบอักษร อักขรวิธี และเนื้อหาที่ได้จากจารึกที่ฐานพระพุทธรูปในพิพิธภัณฑ์วัดพระธาตุศรีดอนคำ อำเภอลอง จังหวัดแพร่ จำนวน ๕๔๖ องค์ ผลการศึกษามีดังนี้ รูปแบบอักษร อักษรส่วนใหญ่เป็นอักษรธรรมล้านนา กำหนดอายุอยู่ในช่วง พ.ศ. ๒๓๐๑ - ๒๕๐๐ พบพยัญชนะตัวเต็ม ๓๙ รูป พยัญชนะตัวเชิง ๒๗ รูป สระจม ๒๑ รูป สระลอย ๓ รูป เครื่องหมายต่าง ๆ ๑๐ รูป วรรณยุกต์ ๒ รูป ตัวเลขธรรม ๕ รูป ตัวเลขโหรา ๑๐ รูป อักษรพิเศษ ๒ รูป และคำพิเศษ ๔ รูป รูปแบบอักษรของจารึกซึ่งมีอายุในช่วง ๒๐๐ ปี มีการเปลี่ยนแปลงน้อยมาก ในด้านอักขรวิธี อักขรวิธีที่พบส่วนใหญ่ เป็นการสะกดตามเสียงจึงทำให้มีการสะกดคำ ๆ เดียวหลากหลายรูปแบบ ใน ๑ รูปคำอาจใช้พยัญชนะหรือสระร่วมกัน การย่อคำ การเขียนพยัญชนะซ้อนกันในคำที่พยางค์หน้าไม่มีพยัญชนะสะกด การเขียนอักษรและตัวเลขปะปนกันในคำบอกศักราช การเขียนตามการออกเสียงในสำเนียงท้องถิ่น ความแตกต่างเล็กน้อยเหล่านี้ ขึ้นอยู่กับลายมือ ภูมิรู้ ประสบการณ์ และทักษะความชำนาญของผู้จารึก แต่ละคน ด้านเนื้อหา จารึกที่ฐานพระพุทธรูปในพิพิธภัณฑ์วัดพระธาตุศรีดอนคำสามารถจำแนกเนื้อหาได้ ๔ ส่วน คือ ๑. เวลาที่ปรากฏในจารึกอาจประกอบด้วย ปีจุลศักราช ปีพุทธศักราช ปีแบบขอม ปีหนไท ฤดูกาล เดือนแบบพื้นเมืองล้านนา เดือนแบบขอม วันเม็งและวันหนไท เวลาที่ปรากฏในจารึกคือเวลาที่ถวายพระพุทธรูป ซึ่งส่วนใหญ่คือ วันยี่เป็ง (๑๕ ค่ำ เดือน ๑๒) ๒. รายนามผู้ถวายพระพุทธรูปอาจเป็นบุคคลเดียวหรือกลุ่มคน ๓. การประกาศกุศลกิจกรรมของผู้ถวายพระพุทธรูปมี ๕ ประการ คือ เพื่อพุทธาภิเษก พระพุทธรูป เพื่อค้ำชูพระพุทธศาสนาให้ครบ ๕,๐๐๐ ปี เพื่อเสริมดวงชะตาของตน เพื่อเป็นที่สักการะแก่คนและเทวดา และเพื่ออุทิศส่วนกุศลให้ผู้ล่วงลับไปแล้ว และ ๔. การประกาศเจตนาของผู้ถวายพระพุทธรูปมี ๙ ประการ คือ ปรารถนาในนิพพาน ปรารถนาเป็นพระอรหันต์ ปรารถนาในโลกุตระ ปรารถนาในสุข ๓ ประการ ปรารถนาให้หายจากโรคภัยไข้เจ็บ ปรารถนาให้สมดั่งความคิดทุกประการ ปรารถนาให้อายุยืน ปรารถนาไม่อยากเกิดในนรกแต่ต้องการไปเกิดบนสวรรค์ และปรารถนาให้ผลบุญค้ำชูชาตินี้และชาติหน้า
This thesis aims to study and analyse the script, its orthography and content of 546 Buddha image-based inscriptions in Wat Phra That Sri Don Kham museum, Long district, Phrae province. The result of this study reveals the pattern of scripts and contents in these inscriptions. The scripts at the Buddha image-based inscriptions in Wat Phra That Sri Don Kham museum mainly are the Dhamma Lanna scripts. They consist of 39 consonants, 27 subscripts, 21 dependent vowel scripts, 3 independent vowel scripts, 10 diacritics, 2 tonal scripts, 5 Dhamma numbers, 10 Hora - styled numbers, 2 special scripts and 4 words written in a special way. The forms of these scripts were not significantly changed during 200 years of inscriptions making. In terms of orthography, most of their spellings were based on pronunciation, as a result, same words could be written in various ways. Words having the same initial consonant or the same vowel can share its script. In addition to this, there are words written in abbreviation forms, words of which the first syllable is an open one having the initial consonant of the following syllable as a subscript. The era can be written either in the scripts or the numeral. Some words are written based on local pronunciation. These minor differences in the stroke of the scripts and the variation of orthography depend on the handwriting, knowledge, experience, and skills of the person who made the inscription. The content of the Buddha image-based inscriptions can be divided into 4 parts; 1 . Date listed in the inscriptions may consist of Thai minor era, Buddhist calendar, Hon Thai calendar, season, lunar month systems of Northern Thai or Khom, Meng day and Hon Thai day. The date inscribed is the offering date of that Buddha image. The most common date for offering Bhuddha images is Yee Peng day (the 15th day of the 12th month). 2. The name of donators who offered the Buddha image can be either an individual or a group of people. 3. There are five purposes of offering the Buddha images. The first purpose is to ordain the Buddha image. The second one is to support Buddhism to last as long as 5,0 0 0 years. The last three purposes are to strengthen their own fortune, to be the object of worship for people and deities and to dedicate the merit to the deceased. 4 . There are nine goals for offering the Buddha images; first, to reach Nirvana; second, to become Arahant; third, to pray for Lokuttara; fourth, to have three types of happiness; and, fifth, to recover from an illness. The last four goals are to have their wishes fulfilled, to have a long life, to ascend to heaven instead of hell and to gain merits to support this life and the next life.
This thesis aims to study and analyse the script, its orthography and content of 546 Buddha image-based inscriptions in Wat Phra That Sri Don Kham museum, Long district, Phrae province. The result of this study reveals the pattern of scripts and contents in these inscriptions. The scripts at the Buddha image-based inscriptions in Wat Phra That Sri Don Kham museum mainly are the Dhamma Lanna scripts. They consist of 39 consonants, 27 subscripts, 21 dependent vowel scripts, 3 independent vowel scripts, 10 diacritics, 2 tonal scripts, 5 Dhamma numbers, 10 Hora - styled numbers, 2 special scripts and 4 words written in a special way. The forms of these scripts were not significantly changed during 200 years of inscriptions making. In terms of orthography, most of their spellings were based on pronunciation, as a result, same words could be written in various ways. Words having the same initial consonant or the same vowel can share its script. In addition to this, there are words written in abbreviation forms, words of which the first syllable is an open one having the initial consonant of the following syllable as a subscript. The era can be written either in the scripts or the numeral. Some words are written based on local pronunciation. These minor differences in the stroke of the scripts and the variation of orthography depend on the handwriting, knowledge, experience, and skills of the person who made the inscription. The content of the Buddha image-based inscriptions can be divided into 4 parts; 1 . Date listed in the inscriptions may consist of Thai minor era, Buddhist calendar, Hon Thai calendar, season, lunar month systems of Northern Thai or Khom, Meng day and Hon Thai day. The date inscribed is the offering date of that Buddha image. The most common date for offering Bhuddha images is Yee Peng day (the 15th day of the 12th month). 2. The name of donators who offered the Buddha image can be either an individual or a group of people. 3. There are five purposes of offering the Buddha images. The first purpose is to ordain the Buddha image. The second one is to support Buddhism to last as long as 5,0 0 0 years. The last three purposes are to strengthen their own fortune, to be the object of worship for people and deities and to dedicate the merit to the deceased. 4 . There are nine goals for offering the Buddha images; first, to reach Nirvana; second, to become Arahant; third, to pray for Lokuttara; fourth, to have three types of happiness; and, fifth, to recover from an illness. The last four goals are to have their wishes fulfilled, to have a long life, to ascend to heaven instead of hell and to gain merits to support this life and the next life.
Table of contents
Description
Sponsorship
Degree Name
ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Department
คณะโบราณคดี
Degree Discipline
Degree Grantor(s)
มหาวิทยาลัยศิลปากร