Publication: การวิพากษ์เชิงเปรียบเทียบแนวคิดการกระทำเพื่อหน้าที่ในภควัทคีตากับจริยศาสตร์ของค้านท์
Submitted Date
Received Date
Accepted Date
Issued Date
2014
Copyright Date
Announcement No.
Application No.
Patent No.
Valid Date
Resource Type
Edition
Resource Version
Language
th
File Type
No. of Pages/File Size
ISBN
ISSN
eISSN
DOI
Scopus ID
WOS ID
Pubmed ID
arXiv ID
item.page.harrt.identifier.callno
Other identifier(s)
Journal Title
Volume
Issue
Edition
Start Page
End Page
Access Rights
Access Status
Rights
Rights Holder(s)
Physical Location
Bibliographic Citation
Research Projects
Organizational Units
Authors
Journal Issue
Title
การวิพากษ์เชิงเปรียบเทียบแนวคิดการกระทำเพื่อหน้าที่ในภควัทคีตากับจริยศาสตร์ของค้านท์
Alternative Title(s)
The Comparative critique in the concept ofaction for duty in Bhagavad Gita and Kant's Ethics
Author(s)
Author’s Affiliation
Author's E-mail
Editor(s)
Editor’s Affiliation
Corresponding person(s)
Creator(s)
Compiler
Advisor(s)
Illustrator(s)
Applicant(s)
Inventor(s)
Issuer
Assignee
Other Contributor(s)
Series
Has Part
Abstract
วิทยานิพนธ์เรื่องการวิพากษ์เชิงเปรียบเทียบแนวคิดการกระทำเพื่อหน้าที่ในภัควัทคีตากับจริยศาสตร์ของค้านท์ มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ 1.เพื่อศึกษาแนวคิดการกระทำเพื่อหน้าที่ในคัมภีร์ภควัทคีตา 2.เพื่อศึกษาแนวคิดการกระทำเพื่อหน้าที่ในจริยศาสตร์ของค้านท์ 3.เพื่อวิพากษ์เปรียบเทียบแนวคิดการกระทำเพื่อหน้าที่ในภัควัทคีตา และจริยศาสตร์ของค้านท์ จากการศึกษาพบว่า 1.แนวแนวคิดการกระทำเพื่อหน้าที่ในคัมภีร์ภควัทคีตา พบว่าการกระทำเพื่อหน้าที่เป็นการกระทำในสิ่งที่ต้องการทำ โดยมีหลักคือการกระทำด้วยการใช้ปัญญาแล้วสละผลการกระทำอุทิศแด่พระเจ้า เพื่อแสดงความภักดีต่อพระเจ้า ภควัทคีตาให้ความสำคัญกับการทำหน้าที่ของวรรณะ เพราะเชื่อว่าพระเจ้ากำหนดมาแล้ว และมนุษย์ก็ไม่อาจหลีกเลี่ยงที่จะไม่กระทำตามพันธะหน้าที่ได้ นอกจากนี้การทำหน้าที่ของวรรณะก็ถือว่าเป็นความดี เพราะเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวมและสังคม และผู้กระทำหน้าที่ด้วยความปล่อยวางจากผลประโยชน์ มีปัญญารู้แจ้งในการกระทำ มีความภักดีต่อพระเจ้าอย่างสูงสุด จะสามารถเข้าถึงพระเจ้าหรือบรรลุโมกษะได้ 2.แนวคิดการกระทำเพื่อหน้าที่ในจริยศาสตร์ของค้านท์พบว่า การกระทำเพื่อหน้าที่เป็นการกระทำที่มีค่าทางศีลธรรม เนื่องจากเป็นการทำโดยปราศจากแรงโน้มของอารมณ์ความรู้สึกความรารถนาหรือแม้แต่ผลของการกระทำ ค้านท์เชื่อว่าความดีที่มีค่าทางศีลธรรมนั้นเป็นความจริงและตายตัว การกระทำที่ผิดศีลธรรมจะไม่กลายเป็นถูกไปได้เพียงเพราะผลที่เกิดขั้นนั้นถูก หรือเพราะผลที่เกิดขึ้นนั้นเป็นประโยชน์กับคนส่วนใหญ่ ความดีไม่ขึ้นกับเงื่อนไขใด การกระทำเพื่อทำหน้าที่นำไปสู่ชีวิต ที่มีศีลธรรมในโลกจริงแท้ได้ เพราะเป็นการกระทำจากสำนึกในหน้าที่ เมื่อทำโดยสำนึกในหน้าที่ได้ย่อมแสดงว่ามนุษย์กำลังใช้เหตุผล เมื่อมนุษย์ใช้เหตุผลก็ย่อมมีปัญญาที่สามารถฝืนแรงโน้มของอารมณ์ความรู้สึก ความปรารถนาได้ เมื่อฝืนแรงโน้มถ่วงได้มนุษย์ก็จะหลุดพ้นจากอิทธิพลของเหตุวิสัย เป็นอิสระจากโลกปรากฏและมาสู่ชีวิตศีลธรรมในโลกจริงแท้. 3. การวิพากษ์เปรียบเทียบแนวคิดการกระทำเพื่อหน้าที่ในภัควัทคีตากับจริยศาสตร์ของค้านท์พบว่า แนวคิดในภัควัทคีตามีข้อเสนอเรื่องวรรณะและหน้าที่ของวรรณะ จึงทำให้เกิดความไม่เสมอภาคในสังคม และข้อเสนอว่ามนุษย์ไม่อาจ หลีกเลี่ยงการกระทำตามพันธะหน้าที่ที่พระเจ้ากำหนดไปได้ ก็ย่อมทำให้มนุษย์ไม่อาจเป็นอิสระได้ นอกจากนี้การกระทำเพื่อนหน้าที่ตามนัยยะ ของการกระทำเพื่อพระเจ้าอาจไม่ใช่คุณค่าที่บริสุทธิ์เสมอไปก็ได้ ผู้กระทำยังปรารถนาให้พระเจ้ารับรู้หรือประทานบำเหน็จตอนแทนการกระทำ อย่างไรก็ตาม แนวคิดการกระทำเพื่อหน้าที่ในภัควัทคีตาแม้จะเป็นทางออกสำหรับปัญหาความสับสนในใจของมนุษย์เมื่อต้องกระทำสิ่งที่ขัดแย้งทางศีลธรรมได้ แต่มีขอบเขตเพียงหน้าที่ของวรรณะเท่านั้น จึงทำให้เป็นความคิดที่ไม่เปิดกว้างเท่าที่ควร และข้อเสนอว่าการทำหน้าที่ของวรรณะเป็นการกระทำที่ถูกต้องชอบธรรม แม้จะฆ่าคนทั้งโลกก็ถือว่าไม่ได้ฆ่าใคร แม้ทำบาปพระเจ้าก็ปลดเปลื้องผู้นั้นจากบาป ก็อาจจะเป็นการสนับสนุนให้เกิดการใช้ความรุนแรงในสังคมขึ้นได้ และยังเป็นการเปิดโอกาสให้ผู้ไม่ประสงค์ดีนำวจนะพระเจ้ามาแอบอ้างใช้เพื่อประโยชน์ตัวเองได้ สำหรับแนวคิดการกระทำเพื่อหน้าที่ของค้านท์ แม้ทำให้เกิดความเสมอภาคในสังคมได้แต่การปฏิเสธการกระทำ ที่มาจากความเมตตาว่าไม่มีคุณค่าทางศีลธรรมเลยนั้น ก็ทำให้ขัดแย้งกับสามัญสำนึกของปุถุชนเช่นกัน และข้อเสนอว่าถ้ามนุษย์กระทำโดยใช้สำนึกในหน้าที่ได้ มนุษย์ก็จะเป็นอิสระไปสู่ชีวิตที่มีศีลธรรมได้ แต่ เมื่อเป็นอิสระแล้วก็ไม่ได้หมายความว่าทุกคนจะมีความเห็นที่เหมือนกันทั้งหมดไปได้ นอกจากนี้ การกระทำโดยใช้สึกนึกในหน้าที่แม่เชื่อว่าบริสุทธิ์ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าจะเป็นการกระทำที่ถูกต้องเสมอไป เพราะยังไม่ได้ผ่านการตรวจสอบจากเกณฑ์วัดทางศีลธรรมที่ทุกคนยอมรับร่วมกันเป็นสากลเสียก่อน อย่างไรก็ตามในสถานการณ์ที่มีปัญหา ความขัดแย้งทางศีลธรรม แนวคิดการกระทำเพื่อหน้าที่ของค้านท์ ไม่สามารถแก้ปัญหาในสถานการณ์นี้ได้ เพราะยึดถือความดีว่าต้องเป็นจริงแท้อย่างเป็นกฎสัมบูรณ์ ไม่มีการยืดหยุ่น จึงทำให้เงื่อนไขที่รัดตรึงหลักการของตัวเองจนไม่สามารถหาทางออกได้
Table of contents
Description
Sponsorship
Degree Name
พุทธศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Department
บัณฑิตวิทยาลัย
Degree Discipline
Degree Grantor(s)
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย