Publication: ทัศนะของพระพุทธเจ้าต่อการเล่าเรียนพระธรรมวินัยจากอุปมาจับงูพิษในอลคัททูปมสูตร
Submitted Date
Received Date
Accepted Date
Issued Date
2019
Copyright Date
Announcement No.
Application No.
Patent No.
Valid Date
Resource Type
Edition
Resource Version
Language
th
File Type
No. of Pages/File Size
ISBN
ISSN
2651-219X (Online)
eISSN
DOI
Scopus ID
WOS ID
Pubmed ID
arXiv ID
item.page.harrt.identifier.callno
Other identifier(s)
Journal Title
วารสารพุทธศาสน์ศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
Volume
26
Issue
3
Edition
Start Page
76
End Page
105
Access Rights
Access Status
Rights
Rights Holder(s)
Physical Location
Bibliographic Citation
Research Projects
Organizational Units
Authors
Journal Issue
Title
ทัศนะของพระพุทธเจ้าต่อการเล่าเรียนพระธรรมวินัยจากอุปมาจับงูพิษในอลคัททูปมสูตร
Alternative Title(s)
Buddha’s View of Doctrinal Learning from the Simile of Grasping a Venomous Snake in Alagaddūpamasutta
Author(s)
Author’s Affiliation
Author's E-mail
Editor(s)
Editor’s Affiliation
Corresponding person(s)
Creator(s)
Compiler
Advisor(s)
Illustrator(s)
Applicant(s)
Inventor(s)
Issuer
Assignee
Other Contributor(s)
Series
Has Part
Abstract
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิเคราะห์เจตนาของพระพุทธเจ้าที่ทรงเปรียบการเรียนพระธรรมวินัยกับการจับงูพิษในอลคัททูปมสูตร มัชฌิมนิกายมูลปัณณาสก์ ตามแนวคิดของทฤษฎีภาษาศาสตร์ปริชาน ด้วยการศึกษาภาพพจน์เกี่ยวกับงูที่ปรากฏและคําสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับการศึกษาพระธรรมวินัยในพระไตรปิฎก จากการศึกษาพบว่ามีการใช้ภาพพจน์เกี่ยวกับงูในพระไตรปิฎก 2 ลักษณะ ได้แก่ ในความหมายที่เกี่ยวข้องกับสิ่งอันตรายที่บุคคลพึงละเว้น และในความหมายที่เกี่ยวข้องกับการละสรีระเก่าและการเกิดใหม่ การเปรียบเทียบกับการจับงูพิษในอลคัททูปมสูตรแม้จะใกล้เคียงกับภาพพจน์เกี่ยวกับงูในความหมายแรกแต่การที่ทรงสนับสนุนการเรียนพระธรรมวินัยในขณะเดียวกันทําให้เห็นว่าอุปมาจับงูพิษมีนัยเป็นคําเตือนของพระพุทธเจ้าต่อการเรียนพระธรรมวินัยซึ่งเป็นการงานเบื้องต้นของพระภิกษุ เพราะน่าจะทรงเห็นว่าการสืบทอดศาสนธรรมตั้งอยู่ในบรรยากาศให้ผู้เรียนเกิดกิเลสได้ง่าย พระภิกษุผู้ซึ่งเป็นปุถุชนจึงอาจผิดพลาดร้ายแรงได้เสมอ หากหลงระเริงในความสําเร็จและลาภสักการะที่เกิดขึ้น ดังนั้น พระภิกษุผู้อยู่บนเส้นทางของการศึกษาปริยัติจึงต้องสํารวมระวังด้วยความไม่ประมาทและมุ่งมั่นต่อความพ้นทุกข์อันเป็นเป้าหมายของพระพุทธศาสนา
This article seeks to analyze the Buddha’s intention in comparing doctrinal learning with grasping a venomous snake in Alagaddūpamasutta (the Sutta) of Majjhimanikāya, using cognitive linguistics theory. It explores metaphors of snakes and the Buddha’s teachings about doctrinal learning in the Pāli canon. The study finds that the snake metaphor is used to convey two different meanings, i.e. danger which should be avoided, and leaving behind one’s physique or reincarnation. The metaphor in Alagaddūpamasutta reflects the danger mentioned in the first sense. Nevertheless, doctrinal learning is an important activity that the Buddha supported. The use of the metaphor thus represents the Buddha’s reminder to be mindful of the danger involved in doctrinal learning which is the first step of the Buddhist path for monks. The Buddha most likely saw a risk of defilements in the propagation of the Buddhist doctrine. Monks are ordinary humans who are subject to serious errors if they succumb to the success and praise as a result of learning the doctrine. They therefore need to be mindful and careful in learning the doctrine, and to focus directly on the ultimate Buddhist goal, the nirvana.
This article seeks to analyze the Buddha’s intention in comparing doctrinal learning with grasping a venomous snake in Alagaddūpamasutta (the Sutta) of Majjhimanikāya, using cognitive linguistics theory. It explores metaphors of snakes and the Buddha’s teachings about doctrinal learning in the Pāli canon. The study finds that the snake metaphor is used to convey two different meanings, i.e. danger which should be avoided, and leaving behind one’s physique or reincarnation. The metaphor in Alagaddūpamasutta reflects the danger mentioned in the first sense. Nevertheless, doctrinal learning is an important activity that the Buddha supported. The use of the metaphor thus represents the Buddha’s reminder to be mindful of the danger involved in doctrinal learning which is the first step of the Buddhist path for monks. The Buddha most likely saw a risk of defilements in the propagation of the Buddhist doctrine. Monks are ordinary humans who are subject to serious errors if they succumb to the success and praise as a result of learning the doctrine. They therefore need to be mindful and careful in learning the doctrine, and to focus directly on the ultimate Buddhist goal, the nirvana.