บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพัฒนาการของคำว่า “ยัง” ตั้งแต่สมัยสุโขทัยต่อเนื่องมาจนถึงสมัยปัจจุบันโดยใช้แนวคิดทฤษฎีเรื่องการกลายเป็นคำไวยากรณ์ (grammaticalization) มาช่วยในการวิเคราะห์ผลการศึกษาพบว่าเส้นทางการกลายเป็นคำไวยากรณ์ของคำว่า “ยัง” มี2เส้นทางหลักเส้นทางแรกเริ่มจากคำเนื้อหาอย่างคำกริยา “ยัง” ที่หมายถึง ‘มีอยู่’ ได้พัฒนาไปเป็นคำไวยากรณ์ต่างๆ ได้แก่คำช่วยกริยาคำเชื่อมอนุพากย์และคำกริยาการีตส่วนอีกเส้นทางหนึ่งเริ่มจากคำเนื้อหาเช่นกันได้แก่คำกริยา “ยัง” ที่หมายถึง ‘อยู่ ณ ที่ใดที่หนึ่ง’ โดยได้พัฒนาไปเป็นคำไวยากรณ์อย่างคำบุพบท ถึงแม้ว่าการกลายเป็นคำไวยากรณ์ของคำว่า “ยัง” จะแยกออกเป็น 2 เส้นทางแต่ก็ยังถือว่ามีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์กันเนื่องจากคำกริยาต้นกำเนิดของแต่ละเส้นทางมีความสัมพันธ์กันทางความหมายคือต่างก็แสดงถึง ‘สภาพที่มีอยู่’

Previously, cognitive semantics research, studying polysemes, have often mentioned the cognitive processes that are related to meaning extension. Although the majority of the research investigates the meanings of base words, some research studies... on standard Thai and Thai dialect kinship terms suggest that /mɛ̂ː/ ‘mother’ tends, also, to be used for its metaphorical meaning. This study aims to examine the different meanings of /mɛ̂ː/ ‘mother’ in Southern Thai compounds as a polyseme that explores