ภาษาศาสตร์ภาษาบาลีและสันสกฤต
Permanent URI for this collection
บทความวิจัย บทความวิชาการ รายงานการวิจัย วิทยานิพนธ์ สารนิพนธ์ และหนังสือเกี่ยวกับไวยากรณ์บาลี ไวยากรณ์สันสกฤต หรือ ไวยากรณ์บาลีและสันสกฤตเชิงเปรียบเทียบ ด้านเสียง การสร้างคำนาม คำกริยา วากยสัมพันธ์ ภาษาบาลีและสันสกฤตในภาษาไทย
Browse
Browsing ภาษาศาสตร์ภาษาบาลีและสันสกฤต by Degree Department "คณะโบราณคดี"
Now showing 1 - 5 of 5
Results Per Page
Sort Options
- Publicationคำยืมในจารึกไทยอีสานพระมหาสุเทพ พรมเลิศ; Promlert, Phramaha Suthep (1999)วิทยานิพนธ์นี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาคำยืมในจารึกไทยอีสาน จำนวน 87 หลัก เนื้อหาของวิทยานิพนธ์แบ่งออกเป็น 5 บท คือ บทที่ 1 เป็นบทนำ ชี้แจงความสำคัญของการวิจัย ความมุ่งหมายและวัตถุประสงค์ของการวิจัย สมมติฐานของการศึกษา ขอบเขตของการศึกษา ขั้นตอนของการศึกษา วิธีการศึกษา แหล่งข้อมูล อุปกรณ์ที่ใช้ในการค้นคว้า ข้อตกลงเบื้องต้น รวมทั้งอักษรย่อ บทที่ 2 กล่าวถึงความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับจารึกไทยอีสาน โดยเริ่มจากประวัติศาสตร์ของอีสาน ความสัมพันธ์กับอาณาจักรต่าง ๆ และความเป็นมาของจารึกในบริเวณภูมิภาคอีสานอันเป็นที่มาของข้อมูล บทที่ 3 เป็นบทรวบรวมคำยืมที่พบในจารึกไทยอีสาน ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ตอน คือ ตอนที่ว่าด้วยการยืมภาษาบาลี – สันสกฤต มีจำนวน 763 คำ และตอนที่ว่าด้วยคำยืมภาษาเขมร จำนวน 83 คำ บทที่ 4 เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์คำยืม ในด้านลักษณะเสียง ลักษณะโครงสร้างพยางค์ ลักษณะการสะกดการันต์ ลักษณะทางตำแหน่งและหน้าที่ของคำ และลักษณะทางความหมาย บทที่ 5 เป็นบทสรุปและข้อเสนอแนะ การศึกษาคำยืมในจารึกไทยอีสานทำให้ทราบว่า ดินแดนในบริเวณภาคอีสาน มีการใช้คำยืมภาษาบาลี – สันสกฤต ประมาณ 20% ของคำที่ใช้ในจารึกไทยอีสานทั้งหมด และมีจำนวนมากกว่าคำยืมภาษาเขมร ซึ่งมีประมาณ 5% คำยืมเหล่านั้นมีทั้งคำที่ไม่เปลี่ยนแปลงลักษณะใด ๆ เลย และมีทั้งคำที่เปลี่ยนแปลงด้านเสียง โครงสร้างพยางค์ การสะกดการันต์ ตำแหน่งและหน้าที่ของคำ และความหมาย คำยืมบางคำมีการเปลี่ยนแปลงมากกว่าหนึ่งลักษณะ การเปลี่ยนแปลงที่พบมากที่สุดคือการเปลี่ยนแปลงด้านเสียง รองลงมาคือการเปลี่ยนแปลงด้านโครงสร้างพยางค์ การสะกดการันต์ ความหมาย และหน้าที่ของคำ ตามลำดับ ส่วนการเปลี่ยนแปลงที่พบน้อยที่สุดคือการเปลี่ยนแปลงด้านตำแหน่งของคำ
- Publicationคำยืมในจารึกสุโขทัยวันทนีย์ ม่วงบุญ; Moungboon, Vantanee (1989)การวิจัยนี้เกี่ยวกับเรื่องคำยืมภาษาสันสกฤต บาลี เขมรและมอญที่ใช้ในภาษาไทยสมัยสุโขทัย การนำเสนอผลการวิจัยแบ่งออกเป็น 5 บท บทที่หนึ่ง บทนำ กล่าวถึง ความสำคัญ และสาเหตุของการยืม ความมุ่งหมาย ขอบเขต ขั้นตอนของการวิจัย วิธีการที่ใช้ในการวิเคราะห์ที่มาของคำยืม เอกสารประกอบการวิจัย ประโยชน์ของการวิจัยเรื่องคำยืม นอกจากนั้นในท้ายบทนำยังกล่าวถึงประวัติวัฒนธรรมโบราณของแผ่นดินไทยเพื่อเป็นพื้นฐานก่อนศึกษาเรื่องคำยืมเนื่องจากการยืมย่อมเกิดจาก ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์ชาติที่ติดต่อกันในอดีต บทที่สอง กล่าวถึงตัวอักษรที่ใช้ในการบันทึกภาษาสันสกฤต บาลี เขมร มอญและไทยโดยย่อ เพื่อนำไปใช้ในการหาคำที่ไทยยืมมาจากภาษาต่างประเทศที่กล่าวมาข้างต้น การศึกษาเปรียบเทียบตัวอักษรจะช่วยให้หาคำที่ไทยยืมได้สะดวกเพาะทั้งภาษาสันสกฤต บาลี เขมร มอญ และไทยต่างก็ใช้อักษรที่กำเนิดมาจากเค้ามูลเดียวกัน แต่ต่างก็วิวัฒนาการไปคนละรูปแบบ ถ้าไม่ศึกษาจะไม่ทราบว่าอันที่จริงตัวอักษรแต่ละตัวของแต่ละภาษาก็คือ ตัวอักษรเดียวกัน แต่รูปร่างต่างกันออกไปเพียงเล็กน้อย การที่รูปอักษรแต่ละตัวต่างกันไป บางครั้งทำให้ดูเหมือนคำแต่ละคำต่างกันออกไป แต่เมื่อรู้จักลักษณะตัวอักษรแล้วจะทราบทันทีว่าเป็นคำ ๆ เดียวกัน บทที่สาม กล่าวถึงระบบเสียงในภาษาสันกกฤต บาลี เขมร มอญ และไทย เป็นการศึกษาลักษณะเฉพาะของระบบเสียงในภาษานั้น ๆ เพื่อใช้เป็นเครื่องตัดสินที่มาของคำ บทที่สี่ ศึกษาและรวบรวมคำยืมเป็นหมวด ๆ บทที่ห้า ศึกษาลักษณะเสียง การสะกดการันต์ความหมายและไวยากรณ์ของคำยืมจากภาษาสันกกฤต บาลี เขมรและมอญ
- Publicationคำยืมบาลีสันสกฤตในภาษาเขมรกังวล คัชชิมา; Khatshima, Kangvol (2005)การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษารูปแบบคำยืมบาลีสันสกฤตในภาษาเขมร รูปคำเดิมของภาษาบาลีสันสกฤต การเปลี่ยนแปลงรูปคำยืมบาลีสันสกฤตในภาษาเขมร และการจัดกลุ่มคำยืมบาลีสันสกฤตเป็นหมวดหมู่โดยอิงตามความหมาย โดยศึกษารูปคำและความหมายของคำยืมบาลีสันสกฤตในภาษาเขมร จากพจนานุกรมเขมร-เขมร ฉบับพุทธศาสนบัณฑิตย์และพจนานุกรมเขมร-อังกฤษของ Robert K. Headley เป็นหลัก และศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมจากนิตยสาร หนังสือพิมพ์ รวมทั้งหนังสือวิชาการต่าง ๆ ที่พิมพ์เผยแพร่ในระหว่าง พ.ศ. 2536 – 2546 ผลการวิจัยพบว่า 1. เขมรยืมคำบาลีสันสกฤตมาจากทุกกลุ่มคำทางไวยากรณ์คือ ธาตุ กริยาอาขยาต กริยากิตก์ นามกิตก์ สมาส และตัทธิต 2. คำยืมบาลีสันสกฤตส่วนมากที่ปรากฏอยู่ในภาษาเขมรปัจจุบัน มักมีรูปคำเหมือนที่ใช้อยู่ในภาษาบาลีหรือสันสกฤต แต่ก็ยังมีคำยืมจำนวนหนึ่งที่ยังปรากฏรูปผิดแผกไปจากคำในภาษาเดิม 3. คำยืมที่เปลี่ยนแปลงรูป มีทั้งคำที่เปลี่ยนแปลงรูปพยัญชนะ สระ และจำนวนพยางค์ 4. เขมรนำคำบาลีสันสกฤตไปสร้างเป็นคำใช้ใหม่ตามวิธีการสร้างคำแบบเขมร คือ การแผลงคำ การประสมคำ การซ้อนคำ และการซ้ำคำ เหมือนกับเป็นคำเขมรเอง 5. คำยืมบาลีสันสกฤตในภาษาเขมร กระจายอยู่ในกลุ่มคำที่มีความหมายเกี่ยวข้องกับคำศัพท์กลุ่มต่าง ๆ 20 กลุ่มใหญ่คือ 1. ธรรมชาติ 2. มนุษย์และวงจรชีวิตมนุษย์ 3. ปัจจัยสี่ 4. ครอบครัวและสังคม 5. ทรัพย์สินสิ่งมีค่า 6. อาชีพการงาน 7. คำศัพท์ทางวิชาการ 8. ศาสนาและพิธีกรรม 9. ศิลปะและบันเทิง 10. การคมนาคมและท่องเที่ยว 11. การเมืองการปกครอง 12. กฎหมายและระเบียบปฏิบัติ 13. เศรษฐกิจการคลัง 14. สัตว์ 15. พืช 16. คำคุณศัพท์ 17. อาการนามและคำบอกสภาวะ 18. ชื่อเฉพาะ 19. คำราชาศัพท์ 20. เบ็ดเตล็ด 6. คำยืมใหม่ ๆ ในภาษาเขมรปัจจุบัน ที่มีใช้ในหนังสือพิมพ์ นิตยสาร หรือหนังสือวิชาการต่าง ๆ พบว่า ส่วนใหญ่เป็นคำที่สร้างมาจากคำยืมบาลีสันสกฤต หรืออย่างน้อยก็มีคำยืมบาลีสันสกฤตเป็นส่วนประกอบในคำใหม่ ๆ เหล่านั้น
- Publicationคำยืมภาษาบาลีและสันสกฤตในมหาชาติคำหลวงกัณฑ์ทศพรอุทัยวรรณ นิยมมี; Niyomme, Uthaiwan (1991)วิทยานิพนธ์นี้มีจุดมุ่งหมาย เพื่อศึกษาคำยืมภาษาบาลีและสันสกฤต ที่ปรากฏใช้ในวรรณคดึเรื่องมหาชาติคำหลวงกัณฑ์ทศพร จากฉบับที่เป็นสำเนาคัดลอกจากต้นฉบับโดยได้ถ่ายเป็นไมโครฟิล์มไว้แล้ว วิทยานิพนธ์นี้แบ่งออกเป็น 5 บท คือ บทที่หนึ่ง บทนำ กล่าวถึง ความสำคัญของการวิจัย ความมุ่งหมายของการวิจัย วิธีดำเนินการวิจัย แหล่งข้อมูล เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ในตอนท้ายยังกล่าวถึงประวัคิและความเป็นมาของมหาชาติ เพื่อแสดงให้เห็นถึงความนิยมและการแพร่กระจายของวรรณคดึเรื่องนี้ บทที่สอง กล่าวถึงระบบเสียงภาษาบาลี-สันสกฤต และภาษาไทยสมัยอยุธยา ซึ่งเป็นการศึกษาเปรียบเทียบจากข้อมูลซึ่งมีผู้ศึกษาไว้ก่อนแล้ว บทที่สาม กล่าวถึงที่มาของคำยืมภาษาบาลีและสันสกฤตในมหาชาติคำหลวงกัณฑ์ทศพร เพื่อจะได้ทราบว่าคำยืมในวรรณคดีเรื่องดังกล่าวมีที่มาจากภาษาใดมากกว่ากัน บทที่สี่ ศึกษาการเปลี่ยนแปลงทางด้านเสียงของคำยืมภาษาบาลีและสันสกฤตเฉพาะเสียงสระและเสียงพยัญชนะเท่านั่น บทที่ห้า ศึกษาความหมายของคำยืมภาษาบาลีและสันสกฤต เพื่อจะได้ทราบว่ามีการเปลี่ยนแปลงความหมายของคำยืมไปในลักษณะใดบ้าง
- Publicationคำสันสกฤตที่ใช้ในภาษาไทยวิศรุต สุวรรณวิเวก; Suwanwiwek, Visarut (1975)