ภาษาศาสตร์ภาษาบาลีและสันสกฤต

Permanent URI for this collection

https://harrt.in.th/handle/123456789/5
บทความวิจัย บทความวิชาการ รายงานการวิจัย วิทยานิพนธ์ สารนิพนธ์ และหนังสือเกี่ยวกับไวยากรณ์บาลี ไวยากรณ์สันสกฤต หรือ ไวยากรณ์บาลีและสันสกฤตเชิงเปรียบเทียบ ด้านเสียง การสร้างคำนาม คำกริยา วากยสัมพันธ์ ภาษาบาลีและสันสกฤตในภาษาไทย

Browse

Browsing ภาษาศาสตร์ภาษาบาลีและสันสกฤต by Subject "Kaccāyana"

Now showing 1 - 1 of 1
  • No Thumbnail Available
    Publication
    การศึกษาเปรียบเทียบคำสมาสในคัมภีร์ปทรูปสิทธิและลฆุสิทธานตเกามุที
    พระมหาประดิษฐ์ บ่อชน; Borchon, Phramaha Pradit (2020)
    บทความวิจัยนี้มีจุดประสงค์ 3ประการ คือ 1. เพื่อศึกษารูปแบบการสร้างค าสมาสด้วยกฎไวยากรณ์ในคัมภีร์ปทรูปสิทธิ 2. เพื่อศึกษารูปแบบการสร้างค าสมาสด้วยกฎไวยากรณ์ในคัมภีร์ลฆุสิทธานตเกามุที 3. เพื่อเปรียบเทียบรูปแบบการสร้างค าสมาสด้วยกฎไวยากรณ์ในคัมภีร์ปทรูปสิทธิกับคัมภีร์ลฆุสิทธานตเกามุทีผลการวิจัยพบว่า คัมภีร์ปทรูปสิทธิแต่งโดยพระพุทธัปปิยะ ในราวปลายพุทธศตวรรษที่ 15ถึงต้นพุทธศตวรรษที่ 16คัมภีร์ลฆุสิทธานตเกามุทีแต่งโดยวรทราชในราวคริสต์ศตวรรษที่ 17ในคัมภีร์ปทรูปสิทธิใช้สูตรทั้งหมด 28 สูตรส่วนในการสร้างค าสมาสด้วยสูตรคัมภีร์ลฆุสิทธานตเกามุทีใช้สูตรทั้งหมด 79 สูตรคัมภีร์ปทรูปสิทธิเป็นคัมภีร์ที่ได้น าเอาสูตรมาจากคัมภีร์กัจจายนะมาเรียงล าดับใหม่ แต่งอธิบายเพิ่มเติม และได้น าอุทาหรณ์มาจากคัมภีร์ต่าง ๆ ส่วนใหญ่มาจากพระไตรปิฎกลฆุสิทธานตเกามุทีเป็นคัมภีร์ที่ได้น าสูตรจากคัมภีร์สิทธานตเกามุทีอันเป็นคัมภีร์ที่ปรับปรุงล าดับสูตรในคัมภีร์อัษฎาธยายีของปาณินิมาเรียบเรียงใหม่ตามล าดับการส าเร็จรูปของค าด้วยวิธีการที่สั้นและกะทัดรัด คัมภีร์ปทรูปสิทธิแสดงสมาสโดยชื่อ มี 6 คือ 1. อัพยยีภาวสมาส2.กัมมธารยสมาส 3.ทิคุสมาส 4. ตัปปุริสมาส 5.พหุพพีหิสมาส 6.ทวันทสมาส, คัมภีร์ลฆุสิทธานตเกามุที แสดงสมาสโดยลักษณะตามตัวประธานว่ามีอยู่ 5 สมาสคือ 1.เกวลสมาส 2.อัวยยีภาวสมาส3.ตัตปุรุษสมาส 4.พหุวรีหิสมาส 5. ทวันทวสมาส ความหมายของสมาสในคัมภีร์ปทรูปสิทธิ คือ 1.อัพยยีภาวสมาส สมาสที่มีบทหน้าเป็นประธาน 2.กัมมธารสมาส สมาสที่มีบทหลังเป็นประธาน และบทหน้าบทหลังมีวิภัตติเสมอกัน 3.ทิคุสมาส สมาสที่มีสังขยาเป็นบทหน้าและบทหน้ากับบทหลังมีวิภัตติเสมอกัน 4.ตัปปุริสสมาส สมาสที่มีบทหลังเป็นประธาน เหมือนกัมมธารยสมาส แต่บทหน้ากับบทหลังมีวิภัตติไม่เสมอกัน 5.พหุพพีหิสมาส สมาสที่มีบทอื่นเป็นประธาน 6.ทวันทสมาส สมาสที่มีบททั้งสองเป็นประธานความหมายของสมาสในคัมภีร์ลฆุสิทธานตเกามุที คือ 1. เกวลสมาส สมาสที่บทตัวประธานไม่ชัดเจน 2. อัวยยีภาวสมาส สมาสที่มีบทหน้าเป็นประธาน 3.ตัตปุรุษสมาส สมาสที่มีบทหลังเป็นประธาน 4. พหุวรีหิสมาส สมาสที่มีบทอื่นเป็นประธาน 5. ทวันทวสมาส สมาสที่มีบททั้งสองเป็นประธาน