Publication: กริยา ขึ้น และ ลง ในภาษาไทย
| dc.contributor.author | โสภาวรรณ แสงไชย | |
| dc.contributor.author | Sophawan Sangchai | en |
| dc.date.accessioned | 2023-12-16T14:38:47Z | |
| dc.date.available | 2023-12-16T14:38:47Z | |
| dc.date.issued | 1994 | |
| dc.date.issuedBE | 2537 | |
| dc.description.abstract | การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาความหมายที่หลากหลายของกริยารอง ขึ้น และ ลง ในภาษาไทย เพื่อหาความสัมพันธ์ขอความหมายเหล่านั้น นอกจากนี้จะศึกษาประเภทกริยานำ เพื่อพิสูจน์ว่าความหมายของกริยารอง ขึ้นอยู่กับความหมายของกริยานำ ผลการวิจัย พบว่า กริยารอง ขึ้น และ ลง มีความหมาย 3 นัยคือ ความหมายโดยตรง ความหมายอุปมา และความหมายโดยนัย ความหมายโดยตรงมี 3 ประการได้แก่ 1. ความหมายบอกแนวผ่านและทิศทางในแนวตั้ง 2. ความหมายของการเปลี่ยนแปลงระดับของปราณหรือคุณสมบัติ 3. ความหมายของการปรากฏ หรือการหายไป ความหมายประการแรกเป็นความหมายต้นแบบบอกแนวผ่านและทิศทางในแนวตั้งของการเคลื่อนที่ ความหมายต้นแบบได้มีการเคลื่อนย้ายไปสู่ความหมายอุปมาในความหมายประการที่สองและที่สาม นอกจากนี้ ความหมายอุปมาของกริยารองยังทำให้เกิดความหมายแฝงที่แสดงทัศนคติของผู้พูดด้วย โดยกริยารอง ขึ้น แสดงทัศนคติที่ดี กริยารอง ลง แสดงทัศนคติที่ไม่ดี นอกจากนี้ ขึ้น และ ลง ยังบอกความหมายโดยนัยด้วยความหมายบอกการณ์ลักษณะซึ่งมี2 อย่างคือ การณ์ลักษณะสมบูรณ์ และการณ์ลักษณะที่ไม่สมบูรณ์ เมื่อศึกษากริยานำ พบว่าความหมายของกริยานำเป็นปัจจัยกำหนดความหมายของกริยารอง ถ้ากริยานำ เป็นกริยาบอกการกระทำ กริยารองจะบอกความหมายทั้งแนวผ่านและทิศทางในแนวตั้ง ถ้ากริยานำเป็นกริยาบอกสภาพหรือคุณสมบัติ กริยารองจะบอกการเปลี่ยนแปลงระดับของปริมาณหรือคุณสมบัติ ถ้ากริยานำเป็นกริยาบอกกระบวนการ กริยารอง ขึ้น จะบอกความหมายของการปรากฏ และความหมายของการณ์ลักษณะสมบูรณ์ ในขณะที่กริยารอง ลง จะบอกความหมายของการหายไป และการณ์ลักษณะที่สมบูรณ์ | |
| dc.description.abstract | การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาความหมายที่หลากหลายของกริยารอง ขึ้น และ ลง ในภาษาไทย เพื่อหาความสัมพันธ์ขอความหมายเหล่านั้น นอกจากนี้จะศึกษาประเภทกริยานำ เพื่อพิสูจน์ว่าความหมายของกริยารอง ขึ้นอยู่กับความหมายของกริยานำ ผลการวิจัย พบว่า กริยารอง ขึ้น และ ลง มีความหมาย 3 นัยคือ ความหมายโดยตรง ความหมายอุปมา และความหมายโดยนัย ความหมายโดยตรงมี 3 ประการได้แก่ 1. ความหมายบอกแนวผ่านและทิศทางในแนวตั้ง 2. ความหมายของการเปลี่ยนแปลงระดับของปราณหรือคุณสมบัติ 3. ความหมายของการปรากฏ หรือการหายไป ความหมายประการแรกเป็นความหมายต้นแบบบอกแนวผ่านและทิศทางในแนวตั้งของการเคลื่อนที่ ความหมายต้นแบบได้มีการเคลื่อนย้ายไปสู่ความหมายอุปมาในความหมายประการที่สองและที่สาม นอกจากนี้ ความหมายอุปมาของกริยารองยังทำให้เกิดความหมายแฝงที่แสดงทัศนคติของผู้พูดด้วย โดยกริยารอง ขึ้น แสดงทัศนคติที่ดี กริยารอง ลง แสดงทัศนคติที่ไม่ดี นอกจากนี้ ขึ้น และ ลง ยังบอกความหมายโดยนัยด้วยความหมายบอกการณ์ลักษณะซึ่งมี2 อย่างคือ การณ์ลักษณะสมบูรณ์ และการณ์ลักษณะที่ไม่สมบูรณ์ เมื่อศึกษากริยานำ พบว่าความหมายของกริยานำเป็นปัจจัยกำหนดความหมายของกริยารอง ถ้ากริยานำ เป็นกริยาบอกการกระทำ กริยารองจะบอกความหมายทั้งแนวผ่านและทิศทางในแนวตั้ง ถ้ากริยานำเป็นกริยาบอกสภาพหรือคุณสมบัติ กริยารองจะบอกการเปลี่ยนแปลงระดับของปริมาณหรือคุณสมบัติ ถ้ากริยานำเป็นกริยาบอกกระบวนการ กริยารอง ขึ้น จะบอกความหมายของการปรากฏ และความหมายของการณ์ลักษณะสมบูรณ์ ในขณะที่กริยารอง ลง จะบอกความหมายของการหายไป และการณ์ลักษณะที่สมบูรณ์ | en |
| dc.identifier.uri | https://harrt.in.th/handle/123456789/8647 | |
| dc.language.iso | th | |
| dc.publisher | จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. สำนักงานวิทยทรัพยากร | |
| dc.publisher.place | กรุงเทพมหานคร | |
| dc.subject | Subsidiary Verb | |
| dc.subject | Direction | |
| dc.subject | Semantics | |
| dc.subject | Serial Verb Construction | |
| dc.subject.contentCoverage | THA - ไทย | |
| dc.subject.isced | 0232 วรรณคดีและภาษาศาสตร์ | |
| dc.subject.oecd | 6.2 ภาษาและวรรณคดี | |
| dc.title | กริยา ขึ้น และ ลง ในภาษาไทย | |
| dc.title.alternative | Subsidiary verbs khin3 ASCEND and L on 1 DESCEND in Thai | en |
| dc.type | วิทยานิพนธ์ระดับปริญญาโท (Master Thesis) | |
| dspace.entity.type | Publication | |
| harrt.itemID | 221 | |
| harrt.researchArea | ภาษาศาสตร์ทฤษฎี (Theoretical Linguistics) | |
| harrt.researchGroup | ภาษาศาสตร์ | |
| harrt.researchTheme.1 | อรรถศาสตร์ (Semantics) | |
| mods.location.url | https://tdc.thailis.or.th/tdc/browse.php?option=show&browse_type=title&titleid=549027 | |
| thesis.degree.department | คณะอักษรศาสตร์ | |
| thesis.degree.grantor | จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย | |
| thesis.degree.level | ปริญญาโท | |
| thesis.degree.name | อักษรศาสตรมหาบัณฑิต |