Publication: การศึกษาเปรียบเทียบพระไตรปิฎกบาลีฉบับใบลานเพื่อวินิจฉัยคำต่างในพระไตรปิฎก
Submitted Date
Received Date
Accepted Date
Issued Date
2019
Copyright Date
Announcement No.
Application No.
Patent No.
Valid Date
Resource Type
Edition
Resource Version
Language
th
File Type
No. of Pages/File Size
ISBN
ISSN
2651-2262 (Online)
eISSN
DOI
Scopus ID
WOS ID
Pubmed ID
arXiv ID
item.page.harrt.identifier.callno
Other identifier(s)
Journal Title
วารสารธรรมธารา
Volume
5
Issue
1
Edition
Start Page
117
End Page
158
Access Rights
Access Status
Rights
Rights Holder(s)
Physical Location
Bibliographic Citation
Research Projects
Organizational Units
Authors
Journal Issue
Title
การศึกษาเปรียบเทียบพระไตรปิฎกบาลีฉบับใบลานเพื่อวินิจฉัยคำต่างในพระไตรปิฎก
Alternative Title(s)
A Comparative Study of Palm-leaf Manuscripts of the Pali Canon for Analysis of Variant Readings: A Case Study from the Subhasutta of the Dīghanikaya
Author’s Affiliation
Author's E-mail
Editor(s)
Editor’s Affiliation
Corresponding person(s)
Creator(s)
Compiler
Advisor(s)
Illustrator(s)
Applicant(s)
Inventor(s)
Issuer
Assignee
Other Contributor(s)
Series
Has Part
Abstract
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อแสดงประวัติความเป็นมาโดยสังเขปของพระไตรปิฎก 4 ฉบับหลักที่ได้รับการอ้างอิงอย่างกว้างขวางในวงการศึกษาพระพุทธศาสนา คือ พระไตรปิฎกบาลีอักษรไทยฉบับสยามรัฐ พระไตรปิฎกบาลีอักษรพม่าฉบับฉัฏฐสังคีติ พระไตรปิฎกบาลีอักษรสิงหลฉบับพุทธชยันตี และพระไตรปิฎกบาลีอักษรโรมันฉบับสมาคมบาลีปกรณ์แห่งประเทศอังกฤษ พร้อมทั้งนำเสนอผลการศึกษาเปรียบเทียบพระไตรปิฎกบาลีฉบับใบลานจาก 5 สายจารีต คือ อักษรสิงหล อักษรพม่า อักษรมอญ อักษรขอม และอักษรธรรม เพื่อช่วยวินิจฉัยปัญหาคำต่าง (Variant reading) ที่พบในพระไตรปิฎก โดยจะยก “สุภสูตร” แห่งคัมภีร์ทีฆนิกายมาเป็นกรณีศึกษา เมื่อนำข้อความจากพระไตรปิฎกบาลีฉบับพิมพ์ทั้ง 4 ฉบับข้างต้นมาเปรียบเทียบกัน จะพบว่ามีข้อความหรือคำอ่านบางแห่งไม่ตรงกัน ทางวิชาการเรียกว่ามีคำต่างเกิดขึ้น ทำให้เกิดคำถามตามมาว่าคำอ่านของพระไตรปิฎกบาลีฉบับใดเป็นคำอ่านที่ดั้งเดิมกว่ากัน หลักวิชาการที่ใช้ตอบปัญหานี้เรียกว่า การตรวจชำระเชิงวิเคราะห์ (Textual criticism) มีขั้นตอนตั้งแต่การรวบรวมคัมภีร์ใบลานเก่าแก่จากทุกสายจารีตนำมาเป็นต้นฉบับแล้วศึกษาเปรียบเทียบกันและนำหลักฐานอื่น เช่น อรรถกถา ฎีกา ฯลฯ มาประกอบการวิเคราะห์เพื่อวินิจฉัยหาคำอ่านที่ดั้งเดิมที่สุดเท่าที่จะทำได้ ผลการวิจัยครั้งนี้ทำให้ทราบว่า การสืบทอดพระไตรปิฎกบาลีมีความถูกต้องแม่นยำสูงมาก ผู้วิจัยพบคำต่างปรากฏอยู่ในสุภสูตรเพียง 6 เปอร์เซ็นต์ และไม่มีคำต่างใดทำให้ใจความหลักของพระสูตรเปลี่ยนไป อีกทั้งข้อมูลคำต่างที่พบยังฉายภาพให้เห็นพัฒนาการของภาษาบาลี ลักษณะการสืบทอดคัมภีร์พระไตรปิฎก และประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาในเอเชียอาคเนย์ได้ชัดเจนยิ่งขึ้นอีกด้วย
The present paper is intended to clarify a general background regarding an editorial approach of four editions of the Pāli canon which are deemed authoritative references, namely the Thai Syāmaraṭṭha edition, the Burmese Chaṭṭhasaṅgīti edition, the Sinhalese Buddhajayanti edition, and the European Pali Text Society edition. It is also to show a result of a comparative study of palm-leaf manuscripts of the Pāli canon from five traditions, namely Sinhalese, Burmese, Mon, Khom and Tham script traditions, in order to help to determine problems of variant readings found in the Pāli canon. The Subhasutta of the Dīghanikāya will be raised as a case study of this academic attempt of editing the Pāli canon. When comparing text from the aforementioned four printed editions, it will reveal inconsistencies will be revealed among the editions, in other words, an occurrence of variant readings. Thus an inevitable question is to be asked: the text of which edition is more original? The academic means used to pursue this answer is the textual criticism, which is a process involving first collecting the oldest extant manuscripts of all traditions, then collating text of each acquired manuscripts, studying and researching relevant evidence such as commentaries, sub-commentaries etc., and finally determining a proper reading as closest to the original text as possible.The study results show the remarkable accuracy of the textual transmission of the Pāli canon. In the Subhasutta, only six percent of the text have variant readings and none of them make significant changes to a meaning of the text. Moreover, those variants also provide interesting reflections on the development of Pāli language, the nature of the Pāli canon’s transmission, and history of Buddhism in Southeast Asia.
The present paper is intended to clarify a general background regarding an editorial approach of four editions of the Pāli canon which are deemed authoritative references, namely the Thai Syāmaraṭṭha edition, the Burmese Chaṭṭhasaṅgīti edition, the Sinhalese Buddhajayanti edition, and the European Pali Text Society edition. It is also to show a result of a comparative study of palm-leaf manuscripts of the Pāli canon from five traditions, namely Sinhalese, Burmese, Mon, Khom and Tham script traditions, in order to help to determine problems of variant readings found in the Pāli canon. The Subhasutta of the Dīghanikāya will be raised as a case study of this academic attempt of editing the Pāli canon. When comparing text from the aforementioned four printed editions, it will reveal inconsistencies will be revealed among the editions, in other words, an occurrence of variant readings. Thus an inevitable question is to be asked: the text of which edition is more original? The academic means used to pursue this answer is the textual criticism, which is a process involving first collecting the oldest extant manuscripts of all traditions, then collating text of each acquired manuscripts, studying and researching relevant evidence such as commentaries, sub-commentaries etc., and finally determining a proper reading as closest to the original text as possible.The study results show the remarkable accuracy of the textual transmission of the Pāli canon. In the Subhasutta, only six percent of the text have variant readings and none of them make significant changes to a meaning of the text. Moreover, those variants also provide interesting reflections on the development of Pāli language, the nature of the Pāli canon’s transmission, and history of Buddhism in Southeast Asia.