Publication:
วิถีชีวิตชาวนาลุ่มน้ำปราจีนบุรี พ.ศ. 2398 ถึง พ.ศ. 2549

Simple item page
dc.contributor.authorอัญชลี มีบุญ
dc.contributor.authorUnchalee Meebunen
dc.coverage.temporal1855-2006
dc.date.accessioned2023-12-16T09:18:12Z
dc.date.available2023-12-16T09:18:12Z
dc.date.issued2013
dc.date.issuedBE2556
dc.description.abstractการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิถีชีวิตชาวนาในลุ่มน้ำปราจีนบุรี พ.ศ. 2398-2549ศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและวิถีชีวิตชาวนาในลุ่มน้ำปราจีนบุรีตลอดจนการปรับตัวของชาวนาในลุ่มน้ำปราจีนบุรี และศึกษาสถานภาพปัจจุบันและแนวทางการพัฒนาอาชีพเกษตรกรรม (ทำนา) เพื่อการดำรงอยู่อย่างยั่งยืนบนพื้นฐานของสังคมและวัฒนธรรมชาวนาไทยมีขอบเขตด้านพื้นที่ในลุ่มน้ำปราจีนบุรี คือ จังหวัดปราจีนบุรี ซึ่งประกอบด้วย 3 อำเภอ ได้แก่ อำเภอเมืองอำเภอบ้านสร้าง อำเภอศรีมโหสถ อำเภอศรีมหาโพธิ์ อำเภอประจันตคาม อำเภอกบินทร์บุรี และอำเภอนาดี ครอบคลุมเวลาจาก พ.ศ. 2398 - 2549 เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพแนวประวัติศาสตร์ เก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร การสัมภาษณ์ และการสังเกตแบบมีส่วนร่วม โดยเลือกกลุ่มตัวอย่าง และการทำการสุ่มตัวอย่างแบบสโนว์บอลล์ (Snowball Sampling) ใช้การวิเคราะห์เชิงประวัติศาสตร์ วิเคราะห์ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ผลการวิจัยพบว่า วิถีชีวิตชาวนาลุ่มน้ำปราจีนบุรีในสมัยก่อนการทำสนธิสัญญาเบาว์ริงสามารถพึ่งตัวเองได้ มีภูมิทัศน์วัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับการฟานา มีภูมิหลังทางประวัติศาสตร์มายาวนานตั้งแต่ก่อนการทำสนธิสัญญาเบาว์ริง หลังการทำสนธิสัญญาเบว์ริง พ.ศ. 2398 และช่วงเกิดโครงการพัฒนาพื้นที่ชายฝั่งทะเลตะวันออก (Eastern Seaboard Project) ทั้งสามช่วงมีปัจจัยต่าง ๆ ที่ชาวนาผู้อยู่เบื้องหลังความเจริญรุ่งเรืองและความมั่นคงของประเทศชาติ "กระดูกสันหลังของชาติ" เป็นดั่งผู้ปิดทองหลังพระมิหน้าช้ายังถูกเอารัดเอาเปรียบ ถูกกระทำจากสังคมภายนอก และภายใน มาอย่างยาวนานทั้งทางกายภาพเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ด้วยเหตุนี้พวกเขาจึงสามารถปรับตัวได้ทุกรูปแบบ งานวิจัยนี้ ยังแสดงให้เห็นถึงลักษณะเฉพาะของเครือข่ายวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม ประเพณีพิธีกรรม และความเชื่อต่าง ๆ ที่ยังดำรงอยู่ข้ามยุค ข้ามสมัย คือ เครือข่ายชาวนาที่สามารถเชื่อมโยงระบบจิตใจอันประณีตงดงาม ถูกหล่อหลอมมาด้วยวัฒนธรรมอันดีงามแบบดั้งเดิม ข้าวเป็น “อัตลักษณ์”ที่บ่งบอกถึงความเป็นคนไทย เพราะข้าวเป็นอาหารหลักของคนไทย เพื่อแสดงออกซึ่งความกตัญญูรู้คุณข้าว หรือแม่โพสพ ชาวนาก็ทำขวัญข้าว เพื่อบำรุงขวัญกำลังใจ ลดความวิตกกังวล เบิกนาม ปิติสุขและความมั่นคงในชีวิต งานวิจัยนี้สามารถนำไปเป็นฐานองค์ความรู้ หรือแนวทางในการพัฒนายาชีพเกษตรกรรม (ทำนา) เพื่อการดำรงอยู่อย่างยั่งยืนบนพื้นฐานของสังคม และวัฒนธรรมชาวนาไทยในอนาคต
dc.description.abstractThe purposes of this research study were (1) to study farmers lifestyle along the Prachin Buri basin river between 2398-2549 BC (2) study the factors affecting the economic, lifestyle, and adaptation of local people living along the PrachinBuri river basinen
dc.description.abstractand (3) to study the present situation and the guideline for sustainable agricultural improvement (rice farming) based on the social and cultural condition of Thai farmers. The research study was conducted in an area along the PrachinBuri river basin in seven districts of PrachinBuri Province, namely Mueang District, Ban Sang District, Sri Mahosot District, Sri MahaPhotthe District, Prachatakham District, KabinBuri District, and Na Dj District. The research study was a historical research which collected the data dating back between 2398-2549 BC through document study, observation, and in-depth interview. The snowball sampling technique was employed to select the sample and the data was analyzed using historical analysis, analysis of economic, social, cultural relations, and network model analysis. The findings of this search study revealed that most ofrice farmers living along the Prachin Buri river basin currently had countryside-oriented lifestyles. More interestingly, rice farmers living along the Prachin Buri river basin in the past were self-reliant. The findings also found evidences of cultural landscapes associated with rice farming and a long historical background from a period of pre and post- bowring treaty (2398 BC) until a period pre and during- Eastern-Seaboard project implementation (2535- 2549 BC).In each period, a variety of internal, external, physical, mental, economic, and social factors were found as major forces for rice farmers to move forwards for the changesen
dc.description.abstractthey had a living memory together, they could create their "identity" for their community to fight against opposition forces until they are able to have avaluable living in the contemporary time. farmers' network was found to be embedded with an exquisite mental system which was enlightened with beautiful traditional culture. Rice is an "identity" indicating Thainess because rice was main meal of Thai people. To express gratitude to rice or god of grain, rice farmers created a rice spirit to give mental and moral support, to reduce anxiety, to create joy, and to maintain lives' stability. The findings generated from this research study can be utilized as a foundation knowledge or future guideline for sustainable rice farming improvement based on the social and cultural condition of Thai farmers.en
dc.identifier.urihttps://harrt.in.th/handle/123456789/8035
dc.language.isoth
dc.subjectวิถีชีวิตชาวนา
dc.subjectลุ่มน้ำปราจีนบุรี
dc.subjectชาวนา
dc.subjectปราีจีนบุรี
dc.subjectFarmer' Lifestyle
dc.subjectPrachin Buri River Basin
dc.subjectFarmers' Prachin Buri
dc.subject.isced0222 ประวัติศาสตร์และโบราณคดี
dc.subject.oecd6.1 ประวัติศาสตร์และโบราณคดี
dc.titleวิถีชีวิตชาวนาลุ่มน้ำปราจีนบุรี พ.ศ. 2398 ถึง พ.ศ. 2549
dc.title.alternativeThe Farmers Life Along The Prachin Buri River basin 2398 BC. to 2549 BC.en
dc.typeวิทยานิพนธ์ระดับปริญญาเอก (Doctoral Thesis)
dspace.entity.typePublication
harrt.itemID183
harrt.researchAreaประวัติศาสตร์
harrt.researchGroupประวัติศาสตร์
harrt.researchTheme.1ประวัติศาสตร์ไทย
harrt.researchTheme.2ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น
mods.location.urlhttps://webopac.lib.buu.ac.th/catalog/BibItem.aspx?BibID=b00222853
thesis.degree.departmentคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์
thesis.degree.grantorมหาวิทยาลัยบูรพา
thesis.degree.levelปริญญาเอก
thesis.degree.nameปรัชญาดุษฎีบัณฑิต
Files
Collections
ประวัติศาสตร์ไทย