การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ ๒ ประการคือ ๑) เพื่อศึกษาทุกข์และสาเหตุของทุกข์ในขันธ์ ๕ ๒) เพื่อศึกษาวิเคราะห์การดับทุกข์ในขันธ์ ๕ ตาแนวคิดในพุทธปรัชญาเถรวาทและทัศนะของปราชญ์ทางพุทธศาสนา เป็นการศึกษาวิจัยเชิงเอกสาร (Documentary research) ด้วยวิธีการ...วิเคราะห์เชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า ขันธ์ ๕ เป็นกระบวนการที่มีความสัมพันธ์เชิงเหตุและผล ดำเนินไปตามกระแสแห่งเหตุปัจจัยความสืบต่อของขันธ์แต่ละขันธ์ ทำให้มนุษย์หลงยึดถือว่าเป็นตัวตนจนเกิดเป็นอุปาทานขันธ์ ๕ ขึ้นซึ่งเป็นที่มาของทุกข์ พุทธปรัชญาจำแนกทุกข์ครอบคลุม

The current study is dedicated to a critical investigation of the concept of Anatta in Theravada Buddhism and its behavioral implications. The research is solely based on the analysis of secondary data. In addition to examining the text of Sutta Pitaka to determine the nature and the main pillars of Anatta, it also examines academic studies dedicated to the interpretation of Anatta and its application in psychotherapy and behavioral interventions. It was found that Anatta is one of the most important notions in Theravada Buddhism and one of the three marks of existence. The embracement of Anatta implies breaking a link between people and the five aggregates, including forms, feelings, perceptions, fabrications, and consciousness. Theravada Buddhism uses Anatta to deny the existence of the twelve variations of the self as well as the cosmic self. At the same time, it should be noted that the existence of the self is not explicitly denied in Sutta Pitaka. The study shows that many scholars point at promising prospects of integrating Anatta into Western psychotherapeutic practices. In addition to better understanding Buddhist patients, Anatta could also help develop mindfulness, implement effective stress coping techniques, encourage socially responsible behaviors, improve empathy, and better reflect on one’s actions. The study concludes that Anatta is not only an important theoretical concept but also a valuable practical tool that could be effectively utilized in various settings to prevent suffering, cope with stress, and improve psychological well-being. Findings of the research could be considered valuable both from the theoretical and from the practical perspectives.

พุทธทาสภิกขุมีเนื้อหาที่เหมือนกันเป็นส่วนมาก แต่มีการเน้นที่แตก ต่างกัน สุญญตา ตามทัศนะของนาคารชุนกับพุทธทาสภิกขุ มีส่วนที่เหมือนกันคือ เรื่อง ขันธ์5 ว่าเป็นความว่าง ว่างจากตัวตน บุคลลและ สรรพสิ่งที่เกิดขึ้นมานั้นเป็นสิ่งที่ จุดที่ แตกต่างกันนาคารชุนจะ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ ๑) เพื่อศึกษาปัญหาอภิปรัชญาในพุทธปรัชญาเถรวาท ๒) เพื่อศึกษาแนวคิดเรื่องขันธ์ ๕ ในพุทธปรัชญาเถรวาท ๓) เพื่อวิเคราะห์แนวคิดเรื่องขันธ์ ๕ ในเชิงอภิปรัชญา การวิจัยในครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพใช้วิธีวิเคราะห์เชิง...เห็นว่าเที่ยง, ความเห็นว่าอัตตาและโลกเที่ยงแท้ยั่งยืนคงอยู่ตลอดไป และอุจเฉททิฏฐิ ความเห็นว่าขาดสูญ, ความเห็นว่าอัตตาและโลกซึ่งจักพินาศขาดสูญหมดสิ้นไป ขันธ์ ๕ เป็นการรวมส่วนประกอบของกระบวนการแห่งชีวิต ได้แก่ รูป (กาย) เวทนา (ความรู้สึก) สัญญา (ความจำ

คือ 1. ความว่างจากตนและขันธ์ 5 2. ความ ว่าง จากราคะ โทสะ โมหะ และกิเลสอื่นๆ 3. ความเสื่อมไป สิ้นไป หายไป จากการ มีสิ่งอื่นมาแทนที่ และ 4. นิพพาน...บทความนี้นําเสนอ เรื่องศูนยตาในสํานักมาธยามิกะ ซึ่งเน้นเรื่องศูนยตา (สุญญตา) มี แนวคิดว่า “ความรู้ขั้นสูงสุดของสรรพสิ่งในฐานะเป็นศูนยตาบริสุทธิ์ ไม่ได้แตกต่าง จากขันธ์ ธาตุ อายตนะ การดับข้ันสุดท้ายของธรรมเหล่านี้ ถือว่าเป็นความรู้ขั้นสูงสุด สรรพสิ่ง

โดยมีความหมาย 4 นัย คือ (1) รู้คิด (2) รู้ก่อ (3) รู้สั่งสม และ (4) กระทำให้วิจิตร ปรากฏอยู่ในขันธ์ 5 ปฏิจจสมุปบาท 12 ว่าโดยประเภทคือวิญญาณ 6 เป็นวิญญาณมีกระบวนการเกิดดับตลอดเวลาเป็นไปตามฐานะบทบาทและหน้าที่ของตน ส่วนอาลยวิชญาณตามแนวคิดของสำนักโยคาจาร

ว่า ขันธ์ ๕ คือ กอง หมวดหมู่ ๕ ประการ คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ซึ่งเรียกว่ากระบวนการเกิดขึ้นแห่งชีวิต ขันธ์ ๕ ย่อลงได้เป็น ๒ อย่าง คือ กายกับจิตหรือรูปกับนามชีวิตต้องประกอบด้วยจิตและกาย กายเป็นรูปธรรม จิตเป็นนามธรรม พุทธปรัชญาเถรวาทมองเห็น...ปัจจัยให้กันและกันเกิดขึ้น เรื่องขันธ์ ๕ และจิตทำให้รู้ว่ากระบวนการที่เรียกว่าชีวิตเป็นอย่างไรและให้รู้ว่า กิเลสนั้นเกิดขึ้นมาโดยอาศัยจิตกิเลสเป็นสิ่งที่ทำใจให้เศร้าหมองความชั่วที่แฝงอยู่ในความรู้สึกนึกคิด ทำให้จิตใจขุ่นมัวกิเลสเกิดขึ้นโดยอาศัยขันธ์ ๕

ผลการวิจัยพบว่า 1. มนุษย์ในพุทธปรัชญาเถรวาท หมายถึง ผู้มีใจสูง ผู้ประเสริฐ ธรรมชาติและลักษณะของมนุษย์ คือ ขันธ์ 5 ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ มนุษย์มี 5 ประเภท ได้แก่ 1) มนุษย์สัตว์นรก 2) มนุษย์เปรต 3) มนุษย์สัตว์ดิรัจฉาน 4) มนุษย์...เป็น 3 ระดับ ส่วนมนุษย์นิทเช่ มี 2 ประเภท แบ่งมนุษย์ไว้ 3 ระดับ ธรรมชาติและลักษณะของมนุษย์ในพุทธปรัชญาเถรวาท คือ ขันธ์ 5 ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ มีลักษณะปรากฏขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป นิทเช่เห็นว่า ธรรมชาติมนุษย์ คือ พลังอำนาจของกิเลส แสดงออกมาใน

ศึกษา พบว่า แนวคิดเรื่องมนุษย์ในพุทธปรัชญาเถรวาทถือว่ามนุษย์คือขันธ์ 5 ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขารและวิญญาณ เมื่อย่อลงมนุษย์คือกายและจิต พุทธปรัชญาเถรวาทมีทัศนะว่าชีวิตจะต้องตกอยู่ในทุกข์เพราะธรรมชาติของมนุษย์ตกอยู่ภายใต้กฎธรรมชาติ ความทุกข์เป็น...หยาบ 5 ประเภท คือ ดิน น้ำ ไฟ ลม และอากาศ งานวิจัยนี้สามารถกล่าวได้อย่างมีเหตุผลว่า การศึกษาเปรียบเทียบนี้ทำให้เห็นว่าทั้งสองสำนักคิดล้วนพยายามทำความเข้าใจธรรมชาติของมนุษย์ การหลุดพ้นและหนทางที่จะหลุด