Search Results
โครงสร้างและกระบวนธรรมในพระไตรปิฎก: ความขัดแย้งบางประการ
มนตรี วิวาห์สุข, Wiwasukh, Montree (2022)
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาโครงสร้างและกระบวนธรรมในพระไตรปิฏกคือ หลักอิทธิบาท วิสุทธิ มรรค และปฏิจจสมุปบาท เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลจากพระไตรปิฎก และการสัมภาษณ์กลุ่มเป้าหมายคือ ผู้ทรงคุณวุฒิ 9 รูป/คน วิเคราะห์ข้อมูลที่ได้...สนับสนุนโครงสร้างและกระบวนธรรมของหลักอิทธิบาทแบบเอกเทศหรือแนวนอน และคัดค้านแบบสัมพันธ์หรือแนวตั้ง ต่างแต่หลักมรรคถูกมองว่าทั้งสนับสนุนและคัดค้าน ทำให้มรรคมีแนวอธิบายมากที่สุดถึง 8 วิธี ในขณะที่วิสุทธิมี 5 วิธี และปฏิจจสมุปบาทมี 4 วิธี นอกจากนี้ยัง
ปัญญาสชาดก เรื่องที่ 8-27 : การตรวจขำระและศึกษาเชิงวิเคราะห์
พระมหาธานินทร์ คำกมล (2003)
กัน และสำนวนภาษา (๕) หลักธรรมในพระพุทธศาสนา และคติความเชื่อ บทที่ ๓ ว่าด้วยคัมภีร์ปัญญาสชาดกที่ตรวจชำระแล้ว บทที่ ๔ ว่าด้วยบทสรุปและข้อเสนอแนะ ส่วนภาคผนวกเป็นการแปลสรุปชาดกแต่ละเรื่องเพื่อเป็นแนวทางในการศึกษาสำหรับผู้สนใจ ผู้วิจัย...อาศัยหลักไวยากรณ์ ซึ่งมีข้อแตกต่างที่นำมาแสดงไว้ ๒ ประเด็น คือ (๑) การใช้กิริยาในประโยค (๒) การใช้ศัพท์ในประโยค ส่วนหลักธรรมในพระพุทธศาสนา ผู้วิจัยพบว่า ส่วนใหญ่เป็นหลักธรรมขั้นจริยธรรม ศีลธรรม สำหรับผู้อยู่ครองเรือน สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิต
สัญลักษณ์เชิงปริศนาธรรมในพระปฐมสมโพธิกถา
พระมหาทรงวิทย์ ศิริ, บุปผา บุญทิพย์, สหะโรจน์ กิตติมหาเจริญ, พรชัย หะพินรัมย์, Siri, Phramaha Songvit, Buntip, Buppa, Kittimahacharoen, Saharot, Hapinrum, Pornchai (2022)
ปฐมสมโพธิกถาในสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระปรมานุชิตชิโนรสนี้ ทรงรจนาถวายฉลองพระราชศรัทธาพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวที่ได้ทรงอาราธนาเมื่อ พ.ศ. 2387 รวมทั้งสิ้น 29 ปริจเฉทโดยการศึกษาความสําคัญของปริศนาธรรมได้อาศัยหลักทฤษฎีสัญลักขณนิยม เพื่อค้นหาปริศนาธรรม...ในพระปฐมสมโพธิกถา ผ่านกระบวนการวิเคราะห์และจัดเรียงข้อมูลไว้ 3 ขั้นตอน คือ 1) สืบค้นปริศนาธรรมที่ปรากฏในพระปฐมสมโพธิกถา 2) จัดระเบียบข้อมูล เพื่อประมวลหลักธรรมในพระไตรปิฎก 3) อภิปรายข้อมูล เพื่อให้เห็นเหตุผลและที่มาของปริศนาธรรม ผลการวิเคราะห์พบว่า
การศึกษาเชิงวิเคราะห์มังคลัตถทีปนี
พระมหาอดุลย์ คนแรง, Khonraeng, Phramaha Adul (1998)
ซึ่งยอมรับกันโดยทั่วไปว่าเป็นผลงานชิ้นเอกของท่าน หนังสือเล่มนี้ได้จารึกด้วยอักษรหลายชนิด แสดงให้เห็นการใช้ศึกษาทั้งด้านหลักภาษาบาลีและด้านการอธิบายธรรมอย่างแพร่หลาย ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน บทที่ 2 เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์ลักษณะภาษาบาลี ในมังคลัตถทีปนี...แก้อรรถ บทที่ 3 เป็นการศึกษาวิเคราะห์เนื้อหาในมังคลัตถทีปนี แบ่งเนื้อหาออกเป็นหมวดหมู่ แล้วจึงศึกษาว่าวิธีการอธิบายหลักธรรมของมงคล 38 ประการ สะท้อนให้เห็นความหมายของมงคลแต่ละประการ ขยายเนื้อหาสาระให้พิสดารแล้วยกตัวอย่างนิทานประกอบการอธิบาย ทำให้ผู้
การศึกษาวิเคราะห์บทสวดมนต์พุทธอัฏฐชยมงคลคาถา (คาถาพาหุง)
ณัฏฐรัตน์ ผาทา (2007)
วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาการศึกษาวิเคราะห์บทสวดมนต์พุทธอัฏฐ ชยมงคลคาถาในเชิงการแสวงหาข้อเท็จจริงเกี่ยวกับเนื้อหาของบทสวดมนต์บทนี้ พร้อมกับประเด็นในด้านหลักธรรมที่ปรากฏในแต่ละบท รวมถึงประเด็นด้านอิทธิพลของบทสวดมนต์ที่มีต่อสังคมไทยในด้าน... ๒ แนวคิดคือเห็นว่าแต่งขึ้นในสมัยล้านนาและเห็นว่าแต่งขึ้นในสมัยกรุง ศรีอยุธยาตอนต้น บทสวดนี้แต่ละคาถาล้วนมีหลักธรรมที่สำคัญปรากฏอยู่ เช่น หลักขันติธรรม หลักอธิษฐานธรรมคือการตั้งสัจจอธิษฐานเพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่บรรลุได้ยาก นอกจากนั้นก็ยังมีหลักธรรม
ธมฺมปทมหาฏีกา: การแปลและศึกษาวิเคราะห์
พระมหาสุพัตร์ วชิราวุโธ (2016)
แต่งจัดเป็น ๓ ลักษณะ ได้แก่ ๑) การอธิบายความหมายของศัพท์ ๒) การแสดง องค์ประกอบของศัพท์ (ธาตุ วิภัตติ ปัจจัย) ๓) การอธิบายหลักธรรม, การอธิบายศัพท์ เช่น ทาน ใน อนุปุพพิกถา, พระศาสดา ในความหมาย ๙ ลักษณะ เป็นต้น การแสดงธาตุ วิภัตติ ปัจจัย ที่เป็น องค์ประกอบ...ของศัพท์ เช่น พฺราหฺมณ สาเร็จมาจาก ทฺวิ บทหน้า, หร ธาตุ ในความทรงไว้, แปลง ทฺวิ เป็น พา, ลง ร อาคม, แปลง ร เป็น ณ, ลง ม อาคม ส่วนการอธิบายหลักธรรมมุ่งให้เข้าใจหลักธรรม ง่ายขึ้น เช่น ความไม่ประมาทเป็นยอดแห่งธรรมทั้งหลาย เหมือนพระตถาคตเป็นผู้สูงสุดแห่ง
การศึกษาวิเคราะห์ไตรสรณคมน์ในพระไตรปิฎก
พระมหาชัยณรงค์ อุดม, พระมหาจีรวัฒน์ กนฺตวณฺโณ, Udom, Phramaha Chainarong, Kantawanno, Phramaha Chiravat (2022)
กันหลักคําสอนของพุทธศาสนามีวิธีการสอนหลักธรรมที่เข้าถึงบุคคลทุกชนชั้นทุกระดับการศึกษาจึงเป็นเหตุให้เข้าใจได้ว่าการที่บุคคลจะเข้าถึงหลักธรรมได้นั้น ประกาศแรกจะต้องปฏิญาณตนด้วยการเปล่งจาวาระลึกถึงไตรสรณคมน์ก่อนเป็นเบื้องต้นการเปล่งวาจาเพื่อระลึกถึงไตร...ธรรม และพระสงฆ์เป็นที่พึ่งที่ระลึกไปตลอดชีวิตการกล่าวคําปฏิญาณตนด้วยความตั้งใจเพื่อตั้งสัจจะให้จิตพร้อมน้อมรับสัจจธรรมที่พระพุทธเจ้าทรงสั่งสอนนั้นเอง เป็นการยอมมอบตนเพื่อจะปฏิบัติตามหลักคําสอนพระพุทธเจ้าทุกประการ
ปัญญาสชาดกปัจฉิมภาค เรื่องที่ 1-4 : การตรวจชำระและศึกษาเชิงวิเคราะห์
พระมหาอาคม แก้วใส (2005)
ชาดกอักษรขอม เป็นบาลีอักษรไทย พร้อมทั้งวิเคราะห์หลักธรรมและคติธรรมผลการวิจัย พบว่า สำนวนภาษาบาลี มีรูปประโยคและคำศัพท์แตกต่างจากภาษาบาลีฉบับมาตรฐาน ซึ่งเกิดจากความผิดพลาดในการแต่ง หรือจากการจารผิดคัดลอกผิดสืบต่อกันมา ส่วนหลักธรรมมี ๒ ระดับ คือ โลกิยธรรม...และโลกุตตรธรรม นอกจากนั้นยังปรากฏคติความเชื่อตามหลักธรรม ในพระพุทธศาสนากับความเชื่อดั้งเดิมที่ถือปฏิบัติกันมาแต่โบราณ
ปัญญาสชาดกปฐมภาค เรื่องที่ 28- 44 : การตรวจชำระและศึกษาเชิงวิเคราะห์
พระมหาประสิทธ์ ทองปาน (2004)
วิเคราะห์ปัญญาสชาดกอักษรขอม เป็นบาลีอักษรไทย พร้อมทั้งวิเคราะหืหลักธรรมและคติธรรม ผลการวิจัยพบว่า สำนวนภาษาบาลี มีรูปประโยคและคำศัพท์ แตกต่างจากภาษาบาลีที่ปรากฏในปัจจุบัน ซึ่งเกิดจากความผิดพลาดในการแต่ง หรือจากการจารผิด คัดลอกผิด สืบต่อมา ส่วนหลักธรรมมีอยู่... 2ระดับ คือ โลกิยธรรมและโลกุตตรธรรม นอกจากนั้นยังปรากฏคติความเชื่อตามหลักธรรมในพระพุทธศาสนากับความเชื่อดั้งเดิมที่ถือปฏิบัติกันมาแต่โบราณ
การศึกษาวิเคราะห์จริยธรรมของตัวละครในวรรณกรรมพระเวสสันดรชาดก
พระสุกรี ยโสธโร, จักรพรรณ วงศ์พรพวัณ, จรัส ลีกา, อุทัย กมลศิลป์, สุรพันธ์ สุวรรณศรี, Yasotharo, Phra Sukri, Wongpornpavan, Chakkapan, Leeka, Jaras, Kamolsil , Uthai, Suvannasri, Surapan (2020)
ใจ และระดับสูง คือ อริยมรรคมีองค์ 8 ควบคุมกาย วาจา ใจ และพัฒนาปัญญา จริยธรรมที่ปรากฏในพระเวสสันดรชาดกได้แก่ ทศพิธราชธรรม พรหมวิหาร กตัญญูกตเวที สังคหวัตถุ พรหมวิหาร หลักทิศ 6 2. วรรณกรรมพระเวสสันดรชาดก มี 13 กัณฑ์ เริ่มจากกัณฑ์ที่ 1 คือทศพรกัณฑ์จนถึง...กัณหา ได้แก่ หลักกตัญญูกตเวที 4) ชูชก ได้แก่ ตัณหา และโลภะ 5) หลักทิศ 6 และหลักกตัญญูกตเวที ได้แก่ นางอมิตตตา 6) พระเจ้าสญชัย ได้แก่ ทศพิธราชธรรม และ 7) พระนางผุสดี ได้แก่ หลักพรหมวิหารธรรม และหลักทิศ 6