ภาษาศาสตร์ประยุกต์
Permanent URI for this collection
บทความวิจัยและวิทยานิพนธ์ในสาขาวิชาภาษาศาสตร์ที่สังกัดสถาบันอุดมศึกษาในประเทศไทย ในสายภาษาศาสตร์ประยุกต์ ได้แก่ การแปล (Translation) การรับภาษาที่สอง (Second (Foreign) language acquisition) การรับภาษาที่หนึ่ง (First language acquisition) การเรียนการสอนภาษา (Language teaching) ภาษากับปริชาน (Language and cognition) ภาษาศาสตร์คลังข้อมูล (Corpus linguistics) ภาษาศาสตร์คอมพิวเตอร์/การประมวลผลภาษาธรรมชาติ (Computational linguistics/Natural language processing) ภาษาศาสตร์จิตวิทยา (Psycholinguistics) ภาษาศาสตร์เชิงคลินิก/การแก้ไขการพูดการได้ยินภาษา/ความผิดปกติในการสื่อความหมาย (Clinical linguistics/Speech-language pathology/Communication disorders) ภาษาศาสตร์เชิงประวัติ/นิรุกติศาสตร์ (Historical linguistics/Philology) ภาษาศาสตร์ปริชาน (Cognitive linguistics) ภาษาศาสตร์เปรียบเทียบ (Comparative linguistics) ภาษาศาสตร์สังคม (Sociolinguistics) วิทยาภาษาถิ่น (Dialectology)
Browse
Browsing ภาษาศาสตร์ประยุกต์ by Degree Grantor(s) "มหาวิทยาลัยนเรศวร"
Now showing 1 - 11 of 11
Results Per Page
Sort Options
- PublicationENGLISH LOANWORDS IN THAI AND INDONESIAN: A COMPARATIVE STUDY IN PHONOLOGY AND MORPHOLOGYEndarto, Ignatius Tri (2017)
- Publicationกลวิธีการแปลหน่วยสร้างประโยคกรรมวาจกในนวนิยายจากภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทยทิวา ใจหลัก; Tiwa Jailak (มหาวิทยาลัยนเรศวร. สำนักหอสมุด, 2018)งานวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีในการแปลหน่วยสร้างประโยคกรรมวาจก ในนวนิยายจากภาษาอังกฤษเป็น ภาษาไทย ซึ่งประกอบด้วยชนิดและลักษณะของโครงสร้าง ประโยคต่างๆ ในภาษาไทยที่ผู้แปลเลือกใช้ในการแปลหน่วยสร้างประโยคกรรมวาจก ในภาษาอังกฤษ ข้อมูลที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้เป็นคู่แปลฉบับภาษาอังกฤษและภาษาไทยที่เป็น นวนิยาย 5 คู่แปลในประเภทที่แตกต่างกัน ได้แก่ วิทยาศาสตร์ โรแมนติก ผจญภัย สังคม และ นักสืบ โดยนำทฤษฎีทางภาษาศาสตร์อันได้แก่ภาษาศาสตร์เชิงหน้าที่แบบลักษณ์ภาษาและทฤษฎีทางการแปลมาใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลร่วมกันผลการวิจัย พบว่า ผู้แปลเลือกใช้กลวิธีการแปล 3 กลวิธีหลัก ได้แก่ 1) การแปลแบบสื่อความ 2) การแปลแบบเสรี และ 3) การแปลแบบตรงภาษา ประโยคกรรมวาจกเลื่อนกรรมที่บ่งด้วย be พบใช้กลวิธีการแปลทั้ง 3 กลวิธี คือ การแปล แบบสื่อความ ประมาณร้อยละ 50 การแปลแบบเสรี ประมาณร้อยละ 24 และการแปลแบบตรงภาษา ประมาณร้อยละ 22 โดยการแปลแบบสี่คความใช้ชนิดโครงสร้างเป็นประโยคกรรตุวาจกที่ไม่เป็นคู่เทียบ ประโยคปรากฎแสดงประโยคมูลฐานคู่เทียบ ประโยคกรรมวาจกที่ลดความเป็นต้นแบบในภาษาไทย ซึ่งได้แก่ กรรมวาจกเลื่อนกรรมไปหน้า กรรมวาจกเลื่อนกรรมเชิงบวก กรรมวาจก เลื่อนกรรมริยาแปลงเป็นนาม กรรมวาจกไม่เลื่อนกรรมประธานไร้ตัวตน และกรรมวาจกเลื่อน กรรมกริยาแปลงเป็นสภาพการณ์ ประโยคปรากฏคงกรรมวาจก และประโยคย้ายส่วนไปซ้ายการแปลแบบเสรีใช้ชนิดโครงสร้างเป็นประโยคกรรตุวาจกคู่เทียบ โครงสร้างวลี อันได้แก่ นามวลี กริยาวลี และบุพบทวลี ประโยคปรากฎแสดงการกลายเป็นนาม ประโยคเคล็ฟต์เทียม ประโยคเคล็ฟต์แท้ และประโยคปรากฎแสดงการกลายเป็นนามคงกรมมวาจก และการแปลแบบตรงภาษา ใช้ชนิดโครงสร้างเป็นประโยคกรรมวาจกต้นแบบในภาษาไทย คือ กรรมวาจกเลื่อนกรรมนัยเชิงลบตามลำดับสำหรับประโยคกรรมวาจกเลื่อนกรรมที่บ่งด้วย get พบใช้กลวิธีการแปล 2 กลวิธี ได้แก่การแปลแบบสื่อความ ประมาณร้อยละ 2 โดยให้ชนิดโครงสร้างเป็นประโยคกรรตุวาจกที่ไม่เป็นคู่เทียบ และการแปลแบบตรงภาษา ไม่ถึงร้อยละ 1 โดยใช้ชนิดโครงสร้างเป็นประโยคกรรมวาจกต้นแบบในภาษาไทยคือกรรมวาจกเลื่อนกรรมนัยเชิงลบ ตามลำดับ ส่วนประโยคกรรมวาจกไม่เลื่อนกรรมประธานไร้ตัวตน พบใช้กลวิธีการแปลแบบตรงภาษาเพียงกลวิธีเดียว ไม่ถึงร้อยละ 1 โดยการใช้โครงสร้างเป็นประโยคกรรมวาจกที่ลดความเป็นต้นแบบในภาษาไทยคือกรรมวาจกไม่เลื่อนกรรมประธานไร้ตัวตน
- Publicationกลวิธีการแปลหน่วยสร้างประโยคเน้นส่วนในเนื้อหาที่ไม่เป็นวิชาการนันทภัค ประทีปแก้ว; Nanthiphak Phrathipkeaw (มหาวิทยาลัยนเรศวร. สำนักหอสมุด, 2010)งานวิจัยนี้มีวัดถุประสงค์เพื่อศึกษาชนิดและลักษณะของหน่วยสร้างประโยคเน้นส่วน ภาษาไทยที่ผู้แปลเลือกใช้แทนหน่วยสร้างประโยดเน้นสวนชนิดต่างๆ ในภาชาอังกฤษ และเพื่อ ศึกษาลักษณะของหน่วยสร้างประโยคเน้นส่วนในภาษาไทยที่ผู้แปลสร้างขึ้นเพื่อใช้เทียบคู่กับหน่วย สร้างประโยคเน้นส่วนภาษาอังกฤษ โดยข้อมูลที่ใช้ในการศึกษาเป็นคู่แปลฉบับกาษาอังกฤษและ ภาษาไทยที่เป็นนวนิยาย 5 คู่แปลในแนวที่แตกต่างกัน ได้แก่ แนววิทยาศาสตร์ โรแมนติก ผจญภัย ดรามา และสืบสวนสอบสวน ผลการวิจัยพบว่าผู้แปลใช้กลวิธีการแปล 3 กลวิธีหลักได้แก่ 1) การ แปลแบบตรงตัว โดยใช้ประโยคเน้นส่วนที่เป็นชนิดเดียวกันกับภาษาต้นฉบับมาเป็นคู่เทียบ ร้อยละ 76.20 2) การแปลแบบเสรี โดยไม่จำกัดอยู่ที่โครงสร้างประโยคชนิดใดๆ ในอัตราส่วนร้อยละ 19.42 และ 3) การแปลแบบสื่อความ โดยใช้โครงสร้างประโยคเน้นส่วนด้วยกันแต่ไม่จำกัดชนิดใน ภาษาไทยมาเป็นคู่แปล ร้อยละ 88 ตามลำดับ ส่วนลักษณะของหน่วยสร้างประโยคเน้นส่วนในภาษาไทยนั้น พบว่าโครงสร้างประโยคกรรมวาจา โครงสร้างประโผคปรากฏ และโครงสร้างประโยค เคลฟต์มีรูปแบบที่หลากหลาย
- Publicationการศึกษาเปรียบเทียบหน่วยสร้างกรรมวาจกในภาษาญี่ปุ่นและภาษาไทยสุจิตรา เลิศเสม บุณยานันต์; Sujitra Lertsem Boonyanant (มหาวิทยาลัยนเรศวร, 2016)วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาหน่วยสร้างกรรมวาจกในภาษาญี่ปุ่น และ 2) เปรียบเทียบหน่วยสร้างกรรมวาจกในภาษาญี่ปุ่นและภาษาไทย ตามแนวทฤษฎีไวยากรณ์หน้าที่นิยมแบบลักษณ์ภาษา (functional-typological theory) ของกีฟอน (Givón, 2001) ผลการศึกษาพบว่าในภาษาญี่ปุ่นปรากฎหน่วยสร้างกรรมวาจกที่เป็นต้นแบบ 1 ชนิด คือ กรรมวาจกเลื่อนกรรม -(r)are และหน่วยสร้างกรรมวาจกที่ลดความเป็นต้นแบบ 4 ชนิด คือ กรรมวาจกเลื่อนกรรม -temora(w) กรรมวาจกเลื่อนกรรมผู้รับโดยอ้อม (rare กรรมวาจกเลื่อนกรรมกริยาแปลงเป็นสภาวการณ์ -tea(r) และกรรมวาจกไม่เลื่อนกรรมประธานไร้ตัวตน การเปรียบเทียบหน่วยสร้างกรรมวาจกในภาษาญี่ปุ่นและภาษาไทยพบว่า 1) กรรมวาจกส่วนใหญ่ในทั้งสองภาษาไม่ปรากฏผู้กระทำ 2) กรรมวาจกต้นแบบของทั้งสองภาษามีการลำดับคำและความหมายต่างกัน 3) กรรมวาจกที่พบเฉพาะในภาษาญี่ปุ่นคือ กรรมวาจกเลื่อนกรรมผู้รับโดยอ้อม (rare กรรมวาจกที่พบเฉพาะในภาษาไทย คือ กรรมวาจกเลื่อนกรรมไปหน้า กรรมวาจกเลื่อนกรรมแปลงเป็นนาม กรรมวาจกที่มีวากยสัมพันธ์คล้ายกันแต่ใช้ต่างกันคือ กรรมวาจกเลื่อนกรรม -temora(w) กับกรรมวาจกเลื่อนกรรมนัยเชิงบวก กรรมวาจกเลื่อนกรรมกริยาแปลงเป็นสภาวการณ์ -tea(n) กับกรรมวาจกเลื่อนกรรมกริยาแปลงเป็นสภาพการณ์ และกรรมวาจกที่ใช้เหมือนกันคือ กรรมวาจกไม่เลื่อนกรรมประธานไร้ตัวตน และ 4) ในงานเขียนภาษาญี่ปุ่นปรากฎหน่วยสร้างกรรมวาจก ร้อยละ 8.63 มีอัตราความถี่สูงกว่าในภาษาไทยที่ปรากฏร้อยละ 4
- Publicationการศึกษาหน่วยคำเติมในภาษาเขมรสมัยก่อนพระนครและสมัยพระนครปราง ปิงเมืองเหล็ก; Prang Pingmuanglek (มหาวิทยาลัยนเรศวร, 2015)วิทยานิพนธ์นี้มีจุดมุ่งหมายที่จะศึกษาหน่วยคำเติมภาษาเขมรในสมัยก่อนพระนคร และสมัยพระนคร และศึกษาความหมายและหน้าที่ทางไวยากรณ์ของภาษาเขมรทั้งสองสมัย ผลจากการศึกษาพบว่ามีการปรากฏหน่วยคำเติมภาษาเขมรของทั้งสองสมัยที่ต่างกัน คือ ในสมัยก่อนพระนครพบหน่วยคำเต็มหน้าจำนวน 21 หน่วยคำ พบหน่วยค่าเติมกลางจำนวน 7 หน่วยคำ และในสมัยพระนครพบหน่วยคำเติมหน้าจำนวน 26 หน่วยคำ พบหน่วยคำเติมกลางจำนวน 9 หน่วยดำ ซึ่งพบหน่วยเติมหน้าในสมัยก่อนพระนครน้อยกว่าสมัยพระนคร โดยหน่วยคำเต็มหน้าที่ปรากฏในสมัยก่อนพระนครแต่ไม่ปรากฏในสมัยพระนคร ได้แก่ /klə-/, /crə-/, /m-/ เเละ /wrə-/ หน่วยคำเติมหน้าที่ปรากฏในสมัยพระนครแต่ไม่ปรากฏในสมัยพระก่อนนคร ได้แก่ /kə-/, /kəl-/, /gəl-/, /ɟrə-/, /ɓəɴ-/, /b-/, /mrə-/, /səɴ-/ และ /ʀ-/ นอกจากนี้ หน่วยคำเติมกลางภาษาเขมรในสมัยก่อนพระนครมีการปรากฎหน่วยคำเดิมกลางน้อยกว่าสมัยพระนครด้วยเช่นกันซึ่งหน่วยคำเติมกลางที่ไม่ปรากฏในสมัยก่อนพระนคร ได้แก่ /-əlm/ และ /-ʔ-/ ผลการวิเคราะห์ความหมายและหน้าที่พบว่า หน่วยคำเติมหน้าภาษาเขมรในสมัยก่อนพระนครปรากฏความหมายและหน้าที่จำนวน 7 ประเภท คือ บ่งคำนาม แสดงการเน้นย้ำแสดงการกระทำ แสดงกาล บ่งขนาด บ่งเปรียบเทียบขั้นกว่า และบ่งรสและกลิ่น หน่วยคำเติมหน้าภาษาเขมรในสมัยพระนครปรากฏความหมายและหน้าที่จำนวน 5 ประเภท คือ บ่งคำนามแสดงการเน้นย้ำ แสดงการกระทำ แสดงสภาพการณ์ และแสดงเครื่องมือ หน่วยคำเติมกลางภาษาเขมรในสมัยก่อนพระนครปรากฏความหมายและหน้าที่จำนวน 2 ประเภท คือ บ่งคำนามและแสดง การกระทำ หน่วยคำเติมกลางภาษาเขมรในสมัยพระนครปรากฏความหมายและหน้าที่จำนวน 3 ประเภท คือ บ่งคำนาม แสดงการเน้นย้ำ และแสดงการกระทำ จะเห็นว่าการปรากฏความหมายและหน้าที่ของหน่วยคำเติมภาษาเขมรทั้งสองสมัยพบประเภทของหน่วยคำเติมหน้าในสมัยก่อนพระนครมากกว่าในสมัยพระนคร แต่พบประเภทของหน่วยค่าเติมกลางในสมัยก่อนพระนครน้อยกว่าสมัยพระนคร
- Publicationคำเรียกญาติภาษาเวียดนามในจังหวัดนครพนม : กรณีศึกษาคนไทยเชื้อสายเวียดนามในชุมชนวัดอรัญญิกวาส ตำบลในเมือง และหมู่บ้านนาจอก ตำบลหนองญาติ อำเภอเมือง จังหวัดนครพนมธนัฏฐา จันทร์เต็ม; Thanattha Jantem (มหาวิทยาลัยนเรศวร, 2016)งานวิจัยเรื่องนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาและเปรียบเทียบคำเรียกญาติพื้นฐานและไม่พื้นฐานของคนไทยเชื้อสายเวียดนามในชุมชนวัดอรัญญิกาวาสและหมู่บ้านนาจอก อำเภอเมือง จังหวัดนครพนม ตามแนวอรรถศาสตร์ชาติพันธุ์ โดยใช้วิธีวิเคราะห์องค์ประกอบ และเพื่อชี้ให้เห็นลักษณะทางวัฒนธรรมที่สะท้อนจากความหมายของคำเรียกญาติ ข้อมูลวิเคราะห์จากการสัมภาษณ์ผู้บอกภาษาจากสองชุมชนๆลักษณะจากสองชุมชนๆ ละ 30 คน ผลการวิจัยละ 30 คน ผลการวิจัยพบว่า คำเรียกญาติพื้นฐานในชุมชนวัดอรัญญิกาวาสจำนวน 24 คำ แตกต่างกันด้วยมิติแห่งความ แตกต่าง 6 ประการ ได้แก่ รุ่นอายุ อายุ สายเลือด เพศ ฝ่ายพ่อแม่ และความเป็นทางการ คำเรียกญาติพื้นฐานในหมู่บ้านนาจอกจำนวน 26 คำ มีมิติแห่งความแตกต่าง 7 ประการ ได้แก่ รุ่นอายุ อายุ สายเลือด เพศ ฝ่ายพ่อแม่ ความเป็นทางการ และการยกย่อง คำเรียกญาติไม่พื้นฐานของคนไทยเชื้อสายเวียดนามในชุมชนวัดอรัญญิกาวาสจำนวน 26 คำ และคำเรียกญาติไม่พื้นฐานในหมู่บ้านนาจอกจำนวน 25 คำ มีมิติแห่งความแตกต่าง 7 ประการได้แก่ รุ่นอายุ อายุ เพศ สายเลือดฝ่ายพ่อแม่ เพศของผู้พูด และการแต่งงานใหม่ ผลการวิเคราะห์ความหมายของคำเรียกญาติสะท้อนให้เห็นลักษณะวัฒนธรรม คือคำเรียกญาติของคนไทยเชื้อสายเวียดนามในชุมชนวัดอรัญญิกาวาสสะท้อนวัฒนธรรมการเน้นระบบอาวุโส ในขณะที่คำเรียกญาติของคนไทยเชื้อสายเวียดนามในหมู่บ้านนาจอกสะท้อนวัฒนธรรมการเน้นเพศชายหรือฝ่ายพ่อ
- Publicationแนวทางทางภาษาศาสตร์ในการสอนการเน้นเสียงพยางค์ภาษาอังกฤษในระดับคำสำหรับผู้เรียนระดับมัธยมศึกษาศิรินภา พรหมคำ; Sirinapa Phromkham (มหาวิทยาลัยนเรศวร, 2017)
- Publicationปัญหาการตีความข้อความโฆษณาสุภาวดี สุประดิษฐอาภรณ์; Suparvadee Supraditarporn (มหาวิทยาลัยนเรศวร, 2007)
- Publicationปัญหาไวยากรณ์ประโยคในการเขียนภาษาญี่ปุ่นของผู้เรียนชาวไทยอัจฉรา อึ้งตระกูล; Atchara Aungtrakul (มหาวิทยาลัยนเรศวร, 2015)
- Publicationลักษณะคำศัพท์สำนวนไทยที่ปรากฏใช้ในปัจจุบัน : กรณีศึกษาการดำรงอยู่ของภาษาที่สะท้อนสภาพสังคมวัฒนธรรมนุชธิดา ฝอยทอง; Nutida Foitong (มหาวิทยาลัยนเรศวร, 2008)
- Publicationวัฒนธรรมที่ปรากฎในประวัติชื่อบ้านในเขต อำเภอเมืองตากเพียรทอง ไชยวงศ์คำ; Phientohng Chaiwongcum (มหาวิทยาลัยนเรศวร, 1995)