ภาษาจีน : Chinese
Permanent URI for this community
บทความวิจัย และบทความวิชาการด้านภาษาศาสตร์ภาษาจีน การเรียนการสอนภาษาจีน การแปลภาษาจีน วรรณกรรมจีน และวัฒนธรรมจีน
Browse
Browsing ภาษาจีน : Chinese by browse.metadata.researchtheme2 "ภาษากับปริชาน (Language and cognition)"
Now showing 1 - 7 of 7
Results Per Page
Sort Options
- Publicationการขยายความหมายของคำกริยา 看 kàn ในภาษาจีนกลางกชณิภา วิชยปรีชา; ชัญญพร ปริญญาวุฒิชัย; Wichayapreechar, Kotchanipar; Parinyavottichai, Chanyaporn (2013)บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์การขยายความหมายของคำกริยา看 kàn “ดู” ในความหมาย “อ่าน” “เยี่ยมเยียน” “ตรวจรักษา” “สังเกตหรือตรวจสอบ” และ “คิดว่า” โดยใช้ทฤษฎีสี่ประเภทของคำหลาย ความหมายของไรเมอร์ (Riemer, 2006) [1] เพื่ออธิบายการเชื่อมโยงความสัมพันธ์ระหว่างความหมายพื้นฐาน กับความหมายที่ถูกขยายจากความหมายพื้นฐาน ผลการวิจัยพบว่า การขยายความหมายของคำกริยา看 kàn “ดู” ในภาษาจีนกลางในความหมาย “อ่าน” “เยี่ยมเยียน” “ตรวจรักษา” “สังเกตหรือตรวจสอบ” และ “คิดว่า” นั้น เกิดจากกระบวนการทางปริชาน 3 กระบวนการ คือ กระบวนการอุปลักษณ์ที่ความหมายแก่น กระบวนการนาม นัยที่เน้นผลลัพธ์และกระบวนการนามนัยที่เน้นส่วนประกอบย่อย
- Publicationการวิเคราะห์คำประสมในภาษาจีนด้วยทฤษฎีการหลอมรวมมโนทัศน์: กรณีศึกษาเฉพาะคำประสมที่ประกอบด้วยคำเรียกอวัยวะซือฉี เหยา; Yao, Siqi (2020)การหลอมรวมมโนทัศน์เป็นกลไกการเรียนรู้ทางปริชานขั้นพื้นฐานอย่างหนึ่งในระบบความคิดของมนุษย์ ซึ่งมีบทบาทสําคัญในการสร้างความหมายและการสร้างมโนทัศน์ บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์มุ่งที่จะ ตอบคําถามว่า กระบวนการกลายเป็นอุปลักษณ์ของคําประสมที่ประกอบด้วยคําเรียกอวัยวะในภาษาจีนนั้นมี ลักษณะอย่างไร โดยอาศัยทฤษฎีการหลอมรวมมโนทัศน์ของโฟคอนเนียร์และเทอร์เนอร์ (Fauconnier & Turner, 2002) ผลการศึกษาพบคําประสมที่ประกอบด้วยคําเรียกอวัยวะมีจํานวนทั้งสิ้น 82 คํา โดยการก่อรูป ความหมายของคําประสมประเภทนี้ ไม่ได้เพียงนําองค์ประกอบแต่ละส่วนของคํามาประกอบรวมเข้าด้วยกัน ด้วยวิธีเรียบง่าย แต่สร้างขึ้นโดยผ่านกระบวนการหลอมรวมซึ่งกันและกันภายใต้มโนทัศน์กับความรู้เบื้องหลังที่ มีอยู่แล้วของผู้ใช้ภาษา การหลอมรวมมโนทัศน์ของคําศัพท์ที่บ่งชี้ถึงอวัยวะร่างกายเกี่ยวพันกับการถ่ายโยงข้าม พื้นที่ความคิดอย่างน้อยสี่พื้นที่ โดยในกระบวนการหลอมรวมมโนทัศน์นั้น พื้นที่ความคิดหลอมรวมจะผลิต โครงสร้างความหมายใหม่ที่ไม่มีอยู่ในอีกสามพื้นที่ความคิด นอกจากนี้ ผู้วิจัยยังพบว่า รูปแบบเครือข่ายการ หลอมรวมมโนทัศน์ที่นํามาใช้ในการวิเคราะห์คําประสมแบบพิเศษเหล่านี้มีทั้งหมด 5 ประเภท ได้แก่ (1) เครือข่ายการหลอมรวมมโนทัศน์ประเภทเครือข่ายเดี่ยว (2) เครือข่ายการหลอมรวมมโนทัศน์ประเภท เครือข่ายสะท้อน (3) เครือข่ายการหลอมรวมมโนทัศน์ประเภทเครือข่ายขอบเขตเดี่ยว (4) เครือข่ายการหลอมรวมมโนทัศน์ประเภทเครือข่ายขอบเขตคู่ (5) เครือข่ายการหลอมรวมมโนทัศน์ประเภทเครือข่าย ขอบเขตหลายพื้นที่ อย่างไรก็ดี เครือข่ายการหลอมรวมมโนทัศน์ทั้งห้าประเภทดังกล่าวสามารถนําไปใช้ใน การอธิบายกระบวนการสร้างความหมายใหม่ของคํานามประสมที่ประกอบด้วยคําเรียกอวัยวะในภาษาจีนได้อย่างสมเหตุสมผล ผลการศึกษาแสดงให้เห็นถึงทฤษฎีหลอมรวมมโนทัศน์ นอกจากสามารถมอบการชี้แนะ ทางทฤษฎีสําหรับศึกษากระบวนการสร้างความหมายเชิงอุปลักษณ์ของคําประสมที่ประกอบด้วยคําเรียกอวัยวะแล้วยังได้ให้มุมมองทางปริชานที่น่าสนใจในการตีความอุปลักษณ์เกี่ยวกับอวัยวะร่างกายที่ถูกต้องอีกด้วย
- Publicationคำประสมคำนามกับคำนามที่มีคำว่า /ɕin55/ (ใจ) ในภาษาจีน : การศึกษาตามแนวภาษาศาสตร์ปริชานYao, Siqi (2016)งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคำประสมคำนามกับคำนามที่มีคำว่า 心/ɕin55/(ใจ) ในภาษาจีนมาตรฐาน ผู้วิจัยศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลตามแนวคิดทฤษฎีภาษาศาสตร์ปริชานและงานวิจัยของรี่กา เบนซ์ (Réka Benczes, 2006) เป็นกรอบแนวคิดและได้เก็บรวบรวมข้อมูลจากพจนานุกรมภาษาจีนร่วมสมัย (The Contemporary of Chinese Dictionary) ฉบับภาษาจีน และฐานขอมูลของศูนยวิจัยภาษาศาสตรภาษาจีนที่มหาวิทยาลัยปกกิ่ง (Center for Chinese Linguistics Peking University) จำนวนทั้งสิ้น 77 คำ ผู้วิจัยได้จำแนกประเภทของคำประสมที่พบได้เป็น 3 ประเภท ได้แก่ (1) 心/ɕin55/เป็นส่วนแสดงความเด่น (2) 心/ɕin55/ เป็นส่วนขยาย (3) กรณีที่คำประสมคำนามกับคำนามเป็นหน่วยสร้างไร้ศูนย์ ในการวิเคราะห์ข้อมูล คำประสมแบบคำนามกับคำนามของภาษาจีนอาศัยกลไก 3 รูปแบบ ได้แก่ อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ นามนัยเชิงมโนทัศน์ และการรวมอุปลักษณ์และนามนัย ผลการศึกษาพบว่า (1) เมื่อคำว่า 心/ɕin55/ ทำหน้าที่เป็นส่วนแสดงความเด่นของคำประสมคำนามกับคำนามในภาษาจีน คำว่า 心/ɕin55/ เป็นอุปลักษณ์ที่มีความหมายในเชิงเปรียบเทียบที่หลากหลาย ได้แก่ 1) ใจเป็นส่วนกลาง 2) ใจเป็นส่วนสำคัญที่สุด 3) ใจเป็นสภาพจิตใจ 4) ใจเป็นสภาพอารมณ์ และ 5) ใจเป็นความคิด ในขณะที่คำว่า 心/ɕin55/เป็นส่วนขยายพบว่ามีรูปแบบการแสดงการเชื่อมโยงทางความหมายเชิงเปรียบเทียบ 4 รูปแบบ ได้แก่ 1) ใจเป็นสิ่งที่มีอยู่จริง หรือสิ่งรูปธรรม 2) ใจเป็นสภาพจิตใจ 3) ใจเป็นสภาพอารมณ์ ความรู้สึก และ 4) ใจเป็นความคิด ส่วนคำประสมคำนามกับคำนามที่มีคำว่า 心/ɕin55/ เป็นหน่วยสร้างไร้ศูนย์ พบว่า คำว่า 心/ɕin55/มีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ 2 รูปแบบ ได้แก่ 1) ใจเป็นสภาพจิตใจ และ 2) ใจเป็นความคิด นอกจากนี้ ผลการศึกษาครั้งนี้ยังมีประโยชน์ในการช่วยอธิบายปรากฏการณ์การประสมคำในภาษาจีน โดยอาศัยกลไกอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ และนามนัยเชิงมโนทัศน์ ซึ่งเป็นเครื่องมือที่สามารถสะท้อนให้เห็นกระบวนการคิดของผู้ใช้ภาษาจีนด้วยเช่นกัน
- Publication汉泰 “有+NP” 的句法对称性考察及认知层级Zhang, Fenglong; 张, 凤龙 (2022)本文运用传统结构语法描写，引用有生/无生认知概念，从句法、语义两方面对汉泰“有+NP” 构式，进行了语法描写及对比分析，发现其存在对称与不对称性；其次通过认知语言学空问隐喻、容器隐喻等相关理论证明二者都具有大量义，并据此可解释一系列相关语法现象。
- Publication汉泰“心”字词语语义认知对比研究Su, Zhaowei; 苏, 兆伟; จ้าวเวย ซู (2020)本文以认知语言学的相关理论为基础，对《现代汉语词典》和《泰国皇家学会泰语词典》中“心”字词语的语义进行认知对比，以期发现“心”和“ใจ”在汉泰语言中语义概念、文化涵义以及认知方式等方面的异同。通过“心”字词语的语义认知对比，我们发现汉语和泰语的“心”在语义上基本相同，两种语言的使用者在认知方式上存在共通性的同时也存在某种差异。汉语和泰语的“心”语义上都由“心脏”这一实体意象出发，进而引申出“思想的器官和思想感情”义项以及外部实体空间的“中心”义项。不同之处在于泰民族基于对胸部和心脏活动的认知，使“心”具有了“呼吸、气息”的义项。“心”字词语语义的异同反映了汉泰语言使用者认知共通性的同时，也反映出由于自然地理环境、社会风俗文化等不同而造成的认知差异性。
- Publication现代汉语单音节颜色类形容词的句法功能差别及其原因Asavaratana, Warisa; 马, 春霖 (2014)颜色类形容词其内部虽然都可以用来形容事物，但是仔细地从不同的角度来看会发现它们的差别。本文打算探讨的单音节颜色类形容词有“白、黑、红、黄、蓝、绿、灰、紫、粉、橙、棕、褐〞一共十二个。主要从句法层面考察它们充当句法成分的能力以及重叠后的句法功能等几个方面的差别。通过考察发现根据句法功能的强弱不同，可以大概地把它们分为四组即“白、黑、红”；“黄、蓝、绿”；“灰、紫、粉”和“橙、棕、褐”。从认知语言学的角度来看，颜色类形容词有如此的句法功能差别可以从焦点色的突显性和原型范畴的连续性和模糊性来解释。
- Publication认知语言学的一个分支理论——构式语法理论陆, 俭明 (2008)本文首先介绍了构式语法 (construction grammar） 的基本观点，接着以现代汉语存在句为例进一步说明如何理解构式语法理论，然后以实例说明构式语法理论的学术价值，以及在汉语教学中的用处。