ภาษาจีน : Chinese
Permanent URI for this community
บทความวิจัย และบทความวิชาการด้านภาษาศาสตร์ภาษาจีน การเรียนการสอนภาษาจีน การแปลภาษาจีน วรรณกรรมจีน และวัฒนธรรมจีน
Browse
Browsing ภาษาจีน : Chinese by browse.metadata.researchtheme2 "จีนโพ้นทะเล"
Now showing 1 - 20 of 28
Results Per Page
Sort Options
- PublicationDouble Identity Representation of Chinese Shrines in Phuket Muang DistrictChanasakun, Panuwat; พาณุวัชร ชนะสกุล (2017)“Double Identity Representation of Chinese Shrines in Phuket District” has the main objectives o study the adaptations of Chinese culture in the context of Thai society through Chinese shrine in Muang Phuket District and to comprehend the phenomena of double identity which represent through Chinese shrine in Muang Phuket District. The in-depth interviews and Participant Observation of the Qualitative research methods were used in this study. The Chinese shrines are part of maintaining and expressing Chinese culture. Chinese shrines and Chinese-Thai were adopted with Thai culture and belief. This phenomenon is presented by the double identity form. Chinese Shrines are the expression of the Hybridity of culture and are a central of Chinese culture and double identity through the forms of art, religious activities and figures of god. Chinese shrines are involved with various organizations; both public and private sectors, and have a role to Thai society through the public benefit activities and social welfares. The double identity representation is development of a good relationship between Thai ethnic and Chinese cultural groups.
- PublicationTeochew Opera: The Formation and Reviving Chinese Identity Under The Network of Thailand Community in the Aspect of Economic and Cultural RelationsPrasopsombat, Ladda (2018)The Teochew opera in Thailand prospered in the reign of King Chulalongkorn. There were many theaters set up by Chinese and Thai people. Additionally, the opera schools were opened as cultural exchange between Thailand and China. There were many theaters, especially in Chinatown and on Charoen Krung Road. Teochew (Chaozhou) is the majority population of Chinese residents in Thailand. Bangkok, for a period of time, used to be the center of the development of Teochew opera. In the communist era under the command of major general Phiboonsongkram, he wanted to control Chinese people in Thailand by announcing the replacement of the clan name with the surname for national security. Major general Phiboonsongkram applies Thai-Nationalism also closed down more than 300 Chinese schools. It is considered to be the suppression of Chineseness as prominent in Thai society. After the end of World War II, the communist Chinese Red Army was at war with the Chinese government. The democratic president Chiang Kai-shek forced immigrants of Teochew Chinese opera performers including opera owners into Thailand in 1952-1962. During this time, the opera had 80 troupes reflecting the prosperity of The Teochew opera. Until 1966, opera theaters in Chinatown were dissolved. Presently, there are 12 troupes of Teochew opera in Thailand performing in the Chinese shrines. This study aims to revive the precious value of Chinese opera. Under such circumstances, the opera has to be modified to the dynamic of the society. The Teochew Opera is tied to belief, faith, religion, and shrines. Therefore, Teochew opera is considered the high-class art. According to the study, the major social networks for maintaining Chinese identity are the Association, the Shrines Network And the patronage of the wealthy Chines, has contributed to the identification of Chinese identity in the context of the crackdown that occurred during the Thai government’s nationalism policy. It also allows the Chinese identity to continue to exist. Especially in the performing of Chinese identity through the opera require cooperation and support of the Chinese community to organize the opera. The cooperation and support from business sections and public devotion to the sacred shrines. Thus, the cooperation and support of the Chinese community and the local businesses are very important to the performing of the opera. The purpose of Teochew opera are not only to entertain but also to demonstrate the linkage to the faith, roots of the Chinese people, and a network of community relationships (Guanxi) in the context of the economic, social and cultural relations. Teochew opera is part of the fundamental identity of the Chinese people and is bound by the network of relationships of Chinese communities.
- PublicationThai Chinese in Chiang Mai and Identity Construction through Cremation Volumes Published from 1957 to 2014Kittitornsakul, Kittayut (2021)From the study about Chinese People in Chiang Mai with Identity Construction through Cremation Books from 1957 to 2014, it is found that it was not popular for Chinese people in Chiang Mai to reveal their Chinese identity through the cremation books from 1957 to 1992 since being Chinese was not acceptable in Thai society. Mentioning about their ancestors in Chinese name including the name of their clan as the last name in cremation books did not show their Chinese identity. In contrast, Thai and Northern Thai identity were focused instead. Later, from 1993 to 2014, Chinese people tended to disclose their identity through the cremation books as Thai people began to accept them. The Chinese identities that were shown in the cremation books emphasized on the biography of their ancestors in details, Chinese characters, specific characteristics of Chinese people, the remaining of Thai and Northern Thai identity together with the use of Chinese tradition pictures in the cremation books. Therefore, the reveal of Chinese identity through the cremation books during the period mentioned brings about the acceptance among Thai people in Chiang Mai. Moreover, it is beneficial for Chinese people to do a business, to participate in politics, or even to comfort Chinese people who live their life in Chiang Mai.
- PublicationThe existence of the tradition of Moon Festival in Hat Yai District, Songkhla ProvinceBuakaew, Jureerat; จุรีรัตน์ บัวแก้ว (2017)This article aims to investigate the existence of the tradition of Moon Festival in Hat Yai District, Songkhla Province. The data of this qualitative study were gathered from related documents, research reports, and in-depth interviews with Thai Chinese in Hat Yai District, Songkhla Province. The study found that the tradition of Moon Festival could be maintained with two types of adaptation. One is a ritual performed in the morning in which Thai Chinese take offerings to pay respect to the Goddess of the Moon at a shrine. The other is a ritual performed at night at home with a shorter ritual of paying respect at an earlier time because the working-age group of people has to wake up early in the morning to go to work. Offering items have been changed to suit the modern time, and bought in smaller quantities due to the sluggish economy. It can be said that the tradition of Moon Festival in Hat Yai can be maintained amidst social changes because Thai Chinese in Hat Yai unite to adapt the ritual and make it suitable for life in the age of globalization.
- Publicationกระบวนการจัดการความรู้ผ่านการถ่ายทอดความรู้และภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชนฮากกาออนไลน์: ความสำเร็จและความท้าทายศิริเพ็ญ อึ้งสิทธิพูนพร; กุมารี ลาภอาภรณ์; Ungsitipoonporn, Siripen; Laparporn, Kumaree (2016)www.hakkapeople.com เป็นเว็บไซต์ที่สร้างขึ้นเพื่อนําเสนอเรื่องราวของชาวฮากกา ซึ่งถือเป็นการอนุรักษ์สืบสานภาษา วัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่นให้คนรุ่นต่อไป นอกจากนี้ยังเป็นพื้นที่ที่ทําให้ชาวฮากกา ตลอดจนผู้ที่มีความสนใจในเรื่องของชาวฮากกา มาพูดคุยแลกเปลี่ยน หรือนําเสนอความคิดเห็นต่างๆ จนกลายเป็นชุมชนออนไลน์ที่มีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และโต้ตอบกันไปมาอย่างต่อเนื่อง ที่ผ่านมาผู้เขียนมีประสบการณ์ทํางานกับกลุ่มชาติพันธุ์โดยมีพื้นที่ชุมชนชัดเจน แต่ยังไม่เคยทํางานกับกลุ่มคนผ่านเว็บไซต์ จึงนับเป็นความท้าทายทั้งในเชิงกระบวนการและการบริหารจัดการ ผู้เขียนได้เห็นความสําคัญของการถ่ายทอดความรู้ของชาวฮากกา โดยเฉพาะความรู้ที่ฝังอยู่ในตัวคน (Tacit Knowledge) จึงทําให้เกิดงานวิจัยในโครงการ “พลังภาษาและวัฒนธรรมในการส่งเสริมการถ่ายทอดภูมิปัญญาอย่างยั่งยืน ผ่านชุมชนออนไลน์ : กรณีศึกษากลุ่มจีนฮากกา” โดยมีวัตถุประสงค์สําคัญเพื่อสนับสนุนศักยภาพของเจ้าของภาษาและวัฒนธรรมในการฟื้นฟูภูมิปัญญา เพื่อยกระดับแหล่งเรียนรู้ภาษาและวัฒนธรรมบนเว็บไซต์ ให้เป็นแหล่งศึกษาและอ้างอิงเชิงวิชาการได้และเพื่อสร้างชุดความรู้ภูมิปัญญาในรูปแบบต่างๆ บนเว็บไซต์ ด้านภาษาและวัฒนธรรม เป็นการฟื้นฟูภาษาและวัฒนธรรมเพื่อการสร้างเสริมสุขภาวะชุมชน จากการดําเนินการในโครงการวิจัยนี้ กระบวนการถ่ายทอดความรู้และภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชนฮากกาออนไลน์ นับว่าเป็นต้นแบบของกระบวนการจัดการความรู้ในสังคมดิจิตอลได้แบบหนึ่ง ผลการวิจัยพบว่า ผลสําเร็จของโครงการบรรลุเป้าหมายส่วนหนึ่ง โดยความสามารถของสมาชิกที่มีศักยภาพและความตั้งใจเขียนบทความที่เกี่ยวข้องกับชาวฮากกา เพื่อเผยแพร่ผ่านเว็บไซต์จนทําให้เกิดผลสําเร็จ แต่ในระหว่างดําเนินงานมีปัญหาอุปสรรคหลายประการ เช่น สมาชิกส่วนใหญ่ไม่ทราบวิธีการเขียนบทความเชิงวิชาการ ทั้งยังเป็นการทําด้วยความสมัครใจ ไม่มีการบังคับ จําเป็นต้องมีวิธีการให้กําลังใจที่ดีพอ จึงจะผลิตผลงานได้ อย่างไรก็ตาม ความสําเร็จที่น่าชื่นชมอย่างหนึ่งคือ การดําเนินงานโครงการวิจัยนี้ ทําให้ชาวฮากกาเกิดความรัก ความห่วงแหนในชาติพันธุ์ตนเอง ดังจะเห็นได้จากความอนุเคราะห์หลายๆ ด้าน จากสมาคม ฮากกาในจังหวัดที่ได้จัดกิจกรรม เสมือนเป็นพี่น้องกันโดยแท้
- Publicationกระบวนการสืบทอดประเพณีทางสังคมของชาวไทยเชื้อสายจีน ชุมชนตลาดบ้านใหม่ จังหวัดฉะเชิงเทราชนาภา เมธีเกรียงไกร; Maytheekriengkrai, Chanapha (2016)งานวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบ ความเปลี่ยนแปลงและกระบวนการสืบทอดประเพณีทางสังคมของชาวไทยเชื้อสายจีนชุมชนตลาดบ้านใหม่ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพผ่านแนวคิดเรื่องโครงสร้างครอบครัวแนวคิดด้านวัฒนธรรมและภาวะความทันสมัย ผลการศึกษาพบว่า ชาวไทยเชื้อสายจีนชุมชนตลาดบ้านใหม่ ส่วนใหญ่ยังคงยึดถือปฏิบัติตามประเพณีของบรรพบุรุษชาวจีน ซึ่งในแต่ละรุ่นมีวิถีการปฏิบัติที่แตกต่างกันและปรับตัวไปตามความเปลี่ยนแปลงทางสังคม โดยมีปัจจัยด้านการผสมกลมกลืน การกลืนกลายทางวัฒนธรรมและภาวะความทันสมัยที่มีผลต่อความเชื่อ ค่านิยม การปฏิบัติและกระบวนการสืบทอดประเพณี แต่กระนั้นชุมชนตลาดบ้านใหม่ถือเป็นชุมชนที่มีความเข้มแข็งทางด้านวัฒนธรรมและความเป็นชาติพันธุ์จีน เหตุเพราะมีศาสนสถานจีนและหน่วยงานภาครัฐเป็นแกนหลักในการส่งเสริมด้านการปฏิบัติตามขนบธรรมเนียมประเพณี การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมของชุมชน ซึ่งมีผลโดยตรงต่อการกระตุ้นเศรษฐกิจของชาวชุมชนให้ดีขึ้น ก่อให้เกิดแรงผลักดันในการพัฒนาชุมชนให้มีเอกลักษณ์เฉพาะตนที่เด่นชัด รวมถึงสืบสานและดำรงไว้ซึ่งประเพณีที่ดีงามของบรรพบุรุษชาวจีนสืบต่อไป
- Publicationการคงอยู่และการเปลี่ยนแปลงของเพลงกล่อมเด็กภาษาจีนของชาวไทยเชื้อสายจีนในจังหวัดสมุทรปราการธุมวดี สิริปัญญาฐิติ; Siripanyathiti, Thumwadee (2020)การวิจัยเรื่อง“การคงอยู่และการเปลี่ยนแปลงของเพลงกล่อมเด็กภาษาจีนของชาวไทยเชื้อสายจีนในจังหวัดสมุทรปราการ” มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาเนื้อหาของเพลงกล่อมเด็กภาษาจีนของชาวไทยเชื้อสายจีน และ2) ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการคงอยู่และการเปลี่ยนเเปลงเพลงกล่อมเด็กภาษาจีนของชาวไทยเชื้อสายจีนในจังหวัดสมุทรปราการงานวิจัยชิ้นนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลด้วยวิธีการสัมภาษณ์กลุ่มผู้ให้ข้อมูลชาวไทยเชื้อสายจีนจำนวน 17คน โดยใช้วิธีการสุ่มกลุ่มเป้าหมายแบบลูกโซ่ (Snow - ball) ซึ่งสามารถรวบรวมเพลงกล่อมเด็กภาษาจีนในพื้นที่ศึกษาได้จำนวน 7 เพลง ได้แก่ 1) เพลงเฝิ่งยาเฝิ่ง (唪呀唪) 2) เพลง เหมินเจี่ยวโฉงกาน (门脚丛柑) 3) เพลงเทียนติ่งอี้จือจี (天顶一只鹅 ) 4) เพลงมู่หมีหมี (目眯眯) 5) เพลงเย่ว์กวงกวง (月光光) 6) เพลงฮั่วจินกู (火金蛄) และ 7) เพลงอี้จือจีจ่าย (一只鸡仔)โดยแบ่งตามสาระสำคัญของเนื้อเพลงออกเป็น 4 ประเภท ได้แก่ 1) เนื้อหาเกี่ยวกับความรักและ การอวยพรของผู้ใหญ่ที่มีต่อเด็ก 2) เนื้อหาเกี่ยวกับธรรมชาติหรือสภาพแวดล้อมที่เกี่ยวกับสัตว์และพืชพันธุ์ผลไม้ 3) เนื้อหาเกี่ยวกับอารมณ์และความรู้สึกเสียใจ ตัดพ้อ และ 4) เนื้อหาเกี่ยวกับวิถีชีวิตความเป็นอยู่ การประกอบอาชีพและอาหารการกิน ปัจจุบันเพลงกล่อมเด็กภาษาจีนในพื้นที่ตำบลปากน้ำ อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรปราการไม่ได้มีความสำคัญเชิงบทบาทหน้าที่ต่อครอบครัวของชาวไทยเชื้อสายจีน กล่าวคือ ไม่ได้นำมาใช้ร้องกล่อมเด็ก เนื่องด้วยสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไป ทั้งการใช้ภาษาจีนถิ่น ลักษณะโครงสร้างครอบครัว วิถีชีวิต รวมถึงความ เจริญของเทคโนโลยีและสื่อบันเทิงต่างๆ ล้วนเป็นปัจจัยที่ส่งผลให้เพลงกล่อมเด็กภาษาจีนหมดความสำคัญลงไป คงเหลือไว้เพียงคุณค่าเชิงสังคมวัฒนธรรมที่ยังคงสะท้อนให้เห็นถึงสภาพวิถีชีวิต ค่านิยมต่างๆของชาวไทยเชื้อสายจีนในสมัยอดีตที่สอดแทรกอยู่ในเนื้อหาของเพลงกล่อมเด็ก
- Publicationการศึกษาที่มาและบทบาทของขนมเทียนในพิธีกรรมประจำปีของชาวไทยเชื้อสายจีน ในพื้นที่อำเภอเมือง จังหวัดปัตตานีศิรินภา บุญผ่องศรี; จตุวิทย์ แก้วสุวรรณ์; Boonpongsri, Sirinapa; Keawsuwan, Chatuwit (2022)การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเป็นมาของขนมเทียนในพื้นที่อำเภอเมือง จังหวัดปัตตานี และศึกษาบทบาทและความหมายของขนมเทียนในเทศกาลประจำปีของชาวไทยเชื้อสายจีน ในอำเภอเมือง จังหวัดปัตตานี จากการศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์ และการสังเกตอย่างมีส่วนร่วม ทำให้พบว่าขนมเทียนมีที่มาจากขนมของจีน ได้แก่ จาโต้เปา โต้เปากั่ว เจียวเย้สือ ซึ่งมีวัตถุดิบและวิธีทำคล้ายขนมเทียน แต่ชาวจีนอพยพในไทยได้ประยุกต์วัตถุดิบและวิธีปรุงอาหารให้สอดคล้องกับวัตถุดิบและความนิยมของคนในท้องถิ่น ขนมเทียนจึงเป็นวัตถุทางวัฒนธรรมที่เป็นการผสมผสานของวัฒนธรรมอาหารไทยและจีน เทศกาลประจำปีที่ขนมเทียนมีความเกี่ยวข้องล้วนมีพิธีกรรมเซ่นไหว้ ทั้งเทพเจ้า และ บรรพบุรุษ ได้แก่ ตรุษจีน เช็งเม้ง สารทจีน และ สารทเดือนสิบ ความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับขนมเทียนทั้งของชาวไทยเชื้อสายจีน และ ชาวไทยพื้นถิ่นสอดคล้องกัน โดยเชื่อว่าขนมเทียนสื่อถึงความเป็นมงคล ทั้งวัตถุดิบที่สื่อถึงความเหนียวแน่นของลูกหลาน รูปทรงที่เหมือนเจดีย์ หรือ ชื่อที่เหมือนเทียนส่องสว่าง ซึ่งลูกหลานที่เซ่นไหว้บรรพบุรุษด้วยขนมเทียนก็จะได้รับสิ่งที่ดีตอบสนอง
- Publicationการศึกษาประเพณีสารทจีนของชาวไทยเชื้อสายจีนในเขตเทศบาลเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรีQin, Hua; นฤมล ลี้ปิยะชาติ; Leepiyachart, Narumol (2016)การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเป็นมาและคติความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับประเพณีสารทจีน รวมทั้งขั้นตอนการปฏิบัติและความเชื่อเกี่ยวกับประเพณีสารทจีนของชาวไทยเชื้อสายจีนแต้จิ๋วในเขตเทศบาลเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี ผู้วิจัยเก็บข้อมูลภาคสนามจากชาวบ้าน กรรมการ เจ้าหน้าที่ หรือผู้มีส่วนเกี่ยวข้ผลการวิจัยพบว่า 1. ประเพณีสารทจีนสืบเนื่องมาจากความเชื่อดั้งเดิมและประเพณีเซ่นสรวงบูชาในสมัยโบราณของจีนความเชื่อทางศาสนาเต๋าและความเชื่อทางพุทธศาสนามหายาน 2. ประเพณีสารทจีนในเขตเทศบาลเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี เกิดขึ้นโดยชาวจีนแต้จิ๋วที่อพยพมาตั้งหลักแหล่งในประเทศไทยโดยเฉพาะในจังหวัดชลบุรีหลายระลอกด้วยปัจจัยทั้งภายในและภายนอกตั้งแต่คริส์ศตวรรษที่ 12 จนถึงต้นคริส์ศตวรรษที่ 20 3. การปฏิบัติประเพณีสารทจีนของชาวไทยเชื้อสายจีนในเขตเทศบาลเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรีมี 2 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนการเตรียมงานก่อนวันประเพณีและขั้นตอนการปฏิบัติในวันประเพณี ทั้งนี้มีส่วนเกี่ยวข้องกับความเชื่อเรื่องเทพเจ้า ความเชื่อเรื่องวิญญาณหรือชีวิตหลังความตาย ความเชื่อเรื่องการทำบุญ ความเชื่อเรื่องอาหารที่เป็นมงคล และความเชื่อเรื่องการเผาเครื่องเซ่นไหว้ เป็นต้นองที่มีประสบการณ์ในการปฏิบัติประเพณีสารทจีน โดยใช้วิธีการสัมภาษณ์ การสังเกต และการถ่ายภาพประกอบ จากนั้นวิเคราะห์ข้อมูล โดยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา แล้วนำเสนอผลการวิจัยแบบพรรณนาวิเคราะห์พร้อมมีภาพประกอบ
- Publicationการสำรวจศาสนสถานจีนในเขตจังหวัดของภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่างของไทย1เมชฌ สอดส่องกฤษ; Sodsongkrit, Metcha (2013)การศึกษาครั้งนี้เป็นการสำรวจศาสนสถานจีนในเขตจังหวัดของภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่างของไทย มีวัตถุประสงค์เพื่อรวบรวมเกี่ยวกับรายชื่อ ที่อยู่ ประวัติการก่อตั้ง สิ่งเคารพบูชาภายในศาสนสถานจีน ตลอดจนวิถีความเชื่อของชาวไทยเชื้อสายจีน วิธีการเก็บข้อมูลกระทำโดยการเดินทางเข้าไปสำรวจในสถานที่จริง แล้วเก็บรวบรวมข้อมูลที่ต้องการนำมาสังเคราะห์และวิเคราะห์ผลการศึกษาพบว่า ในเขตจังหวัดของภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่างของไทย มีศาสนสถานจีนหลายประเภท แบ่งเป็น ศาลพระภูมิเจ้าที่ ศาลเจ้ามูลนิธิ สมาคม และสุสาน สิ่งเคารพบูชาภายในศาลเจ้าได้แก่ พระภูมิเจ้าที่ สัตว์เคารพ บรรพบุรุษ พระในพุทธศาสนา นักบวชในลัทธิเต๋า เทพเจ้าตามความเชื้อในลัทธิเต๋า บุคคลที่ได้รับยกย่องให้เป็นเทพ และเทพเจ้าจากตำนานและวรรณคดีของจีน ในครั้งนี้พบว่า การสร้างศาลเจ้าเป็นปัจจัยหนึ่งในการสร้างอัตลักษณ์ของชาวไทยเชื้อสายจีนให้เข้มแข็งยิ่งขึ้น ทั้งยังแผ่ขยายอิทธิพลความเชื่อและความเป็นจีนนิยมไปสู่ชาวไทยพื้นถิ่นอีกด้วยประโยชน์ของการศึกษาครั้งนี้คือ ได้นำไปใช้ในการเรียนการสอนและการวิจัยด้านภาษาจีนและจีนศึกษาในประเทศไทย ตลอดจนสามารถเข้าใจถึงวัฒนธรรมความเชื่อ ศาสนาและปฏิสัมพันธ์ระหว่างชาวไทยเชื้อสายจีนกับชาวไทยพื้นถิ่น
- Publicationการสืบทอดความเป็นจีนผ่านการทำความเข้าใจในความหมายและสัญลักษณ์ทางศาสนาของชาวจีนสู่ลูกหลานในสังคมไทยเรือนแก้ว ภัทรานุประวัติ; Pattranupravat, Ruenkaew (2015)บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอการดำรงอยู่ของลักษณะความเป็นจีนในสังคมไทยเน้นรูปแบบแะวิธีการสืบทอดความเป็นจีนของชาวจีนสู่ลูกหลานที่เกิดในสังคมไทย ความรู้ ความเข้าใจในการถ่ายทอดความหมายของเทศกาลและขนบธรรมเนียม ประเพณีจีนที่สำคัญ รวมทั้งการวิเคราะห์ชาวไทยเชื้อสายจีนในบริบทสังคมไทย การศึกษาเก็ยข้อมูลโดยแบบสอบถามนักเรียนที่กำลังศึกษาระดับมัธยมศึกษา จำนวน 282 คน และการสัมภาษณ์แบบลึกชาวจีนจำนวน 30 คนในจังหวัดสมุทรสงคราม ผลการศึกษาพบว่ากลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีความเชื่อ ความศรัทธา ในเทพเจ้าและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ชาวจีนส่วนใหญ่ยังมีธรรมเนียมการไหว้เจ้าในวันพระจีน และบรรพบุรุษในวันเช็งเม้ง เทศกาลที่มีการปฏิบัติตามธรรมเนียมของครอบครัว ได้แก่ ตรุษจีนและสารทจีน ส่วนเทศกาลอื่นๆ จะแตกต่างกันไปในแต่ละครอบครัว กลุ่มตัวอย่างส้วนใหญ่มีความรู้ ความเข้าใจในความหมายของเทศกาลตรุษจีน สารทจีน กินเจและไหว้เจ้าปลายปี รูปแบบการสืบทอดเทศกาลและประเพณีของชาวจีนทำทั้งทางตรงและทางอ้อม ปัญหาการสืบทอดอยู่ที่รูปแบบการสืบทอดของชาวจีนทำทั้งทางตรงและทางอ้อม ปัญหาการสืบทอดอยู่ที่รูปแบบการสืบทอดของชาวจีนมีลักษณะไม่เป็นทางการ ไม่เป็นระบบ ไม่ครบถ้วน ปัจจัยที่สนับสนุนให้การสืบทอดความเป็นจีนประสบผลสำเร็จ คือ การแก้ไขความบกพร่องของการให้ข้อมูลที่ถูกต้องและมากพอระหว่างคนแต่ละรุ่นอายุ กระบวนการขัดเกลาภายในครอบครัว การปลูกฝังให้ตระหนักถึงความเป็นลูกหลายจีน การเน้นย้ำความสำคัญที่ต้องสืบทอดเพื่อการดำรงอัตลักษณ์ของความเป็นกลุ่มชาติพันธุ์
- Publicationข้าวต้มกับโจ๊กของชาวแต้จิ๋วในประเทศไทยรัตนา จันทรสารโสภณ; Jantarasarsophon, Ratana (2020)ครอบครัวคนจีนแต้จิ๋วในประเทศไทยชอบกินข้าวต้ม (ข้าวต้ม ในภาษาจีนแต้จิ๋ว เรียกว่า “ม้วย”) กับโจ๊กมากเป็นพิเศษ และเป็นความคุ้นชินในการกินมาอย่างยาวนาน อาจจะกล่าวได้ว่าความชอบนี่มีมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ในความคุ้นชินนี้ครอบครัวของคนจีนแต้จิ๋วจึงนำข้าวต้มและโจ๊กเป็นอาหารหลัก ทุกเช้าก่อนออกไปทำงานหรือศึกษาเล่าเรียนจะต้องทานข้าวต้มหรือโจ๊กหนึ่งชามพร้อมกับผักดองหรือกับข้าวอย่างง่ายๆก่อนจะออกจากบ้าน ประเทศไทยในปัจจุบันนี้ไม่ว่าตามถนนหรือตรอกซอกซอยก็จะพบร้านหรือแผงลอยที่ขายข้าวต้มหรือโจ๊กได้โดยทั่วไปได้ตลอดวัน จะเห็นได้ว่าข้าวต้มหรือโจ๊กได้กลายเป็นอาหารหลักประจำวันที่คนไทยจะขาดเสียมิได้
- Publicationความเชื่อเรื่องปีชงของชาวไทยเชื้อสายจีนในเขตเทศบาลเมืองแสนสุข จังหวัดชลบุรีYin, Saijiao; ภารดี มหาขันธ์; Mahakhan, Paradee (2017)การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ความเชื่อเรื่องปีชงของชาวจีนและชาวไทยเชื้อสายจีน 2) สภาพปัจจุบันของความเชื่อเรื่องปีชงและวิธีการแก้ปีชงของชาวไทยเชื้อสายจีนในเขตเทศบาลเมืองแสนสุข จังหวัดชลบุรี 3) ปัจจัยที่มีผลต่อความเชื่อเรื่องปีชงและการเปลี่ยนแปลงความเชื่อเรื่องปีชงของชาวไทยเชื้อสายจีนในเขตเทศบาลเมืองแสนสุข จังหวัดชลบุรี โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative) ซึ่งใช้ทั้งการวิจัยเอกสารและการเก็บข้อมูลภาคสนาม ผลของการศึกษาวิจัยเรื่องนี้ มีดังต่อไปนี้ 1. ความเชื่อเรื่องปีชงมีความสัมพันธ์แน่นแฟ้นกับความเชื่อหยินหยาง ห้าธาตุกานจือ นักษัตร ศาสนาเต๋า และไท้ส่วย และได้ส่งผลให้เกิดความเชื่อต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันของชาวจีน 2. ชาวไทยเชื้อสายจีนในเขตเทศบาลเมืองแสนสุข จังหวัดชลบุรี ยังมีความเชื่อเรื่องปีชง และมีวิธีการปฏิบัติหลายอย่างตามความเชื่อเรื่องปีชง แม้ว่าเนื้อหาความเชื่อ และวิธีการปฎิบัติบางอย่างได้เกิดการเปลี่ยนแปลงตามกระแสสังคมไทย และบางอย่างผ่อนคลายลดน้อยลง 3. ปัจจัยที่มีผลต่อความเชื่อเรื่องปีชงของชาวไทยเชื้อสายจีนในเทศบาลเมืองแสนสุข จังหวัดชลบุรีมีปัจจัยด้านสังคมและวัฒนธรรม ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมปัจจัยด้านเศรษฐกิจ ปัจจัยด้านศาสนา และปัจจัยด้านการพัฒนาการทางการแพทย์
- Publicationความเชื่อและพิธีกรรมแห่เกี้ยวพระหมอ ศาลเจ้าเล่งจูเกียง เมืองปัตตานีบัญชา เตส่วน; Tasuan, Bancha (2022)บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเชื่อและพิธีกรรมแห่เกี้ยวพระหมอ จากศาลเจ้าเล่งจูเกียง ออกแห่ในเมืองปัตตานี ศึกษาด้วยการสัมภาษณ์แบบเจาะจง และร่วมพิธีกรรมกับสังเกต ผู้ให้ข้อมูลหลักคือผู้ทำพิธีและร่วมพิธีอย่างใกล้ชิด มีผู้สูง อายุ ผู้ใหญ่ และวัยรุ่น รวม 6 คน ผู้ให้ข้อมูลรองคือผู้ร่วมพิธีรอบนอก 10 คน การ ศึกษาใช้แนวคิดเรื่องความเชื่อ พิธีกรรม องค์ประกอบในพิธี ขอบเขตด้านเนื้อหาคือ วิเคราะห์ความเชื่อและพิธีแห่เกี้ยวพระหมอ ได้แก่ ความเชื่อคืนวันสุกดิบก่อนจะแห่ เกี้ยว ความเชื่อในขบวนเกี้ยว พิธีแห่เกี้ยวพระหมอข้ามแม่น้ำปัตตานี พิธีไหว้พระ หมอที่บ้านเมื่อเกี้ยวมาถึง พิธีแห่เกี้ยวพระหมอลุยไฟหน้าศาลเจ้า ผลการศึกษาพบว่า 1) ความเชื่อคืนวันสุกดิบ มีความเชื่อการโยนโป้ย ความ เชื่อการเชิญเกี้ยวเข้าศาลเจ้า การเชิญพระหมอจากแท่นบูชา ประทับเกี้ยวและพิธี เปิดประตูศาลเจ้า ล้วนสื่อความเชื่อการเคารพจิตวิญญาณศักดิ์สิทธิ์ การขอฤกษ์ทำพิธี การฉลองที่เริ่มพิธี 2) ความเชื่อในขบวนเกี้ยว มีธูปบูชา ดอกไม้ ธง ทั้งห้าและการ ตีฉิ่ง ฉาบ กลอง เหล่านี้เป็นความเชื่อเรื่องการสักการะพระหมอ 3) พิธีแห่เกี้ยวพระ หมอข้ามแม่น้ำปัตตานี ผู้ทำพิธีและร่วมพิธีมุ่งหวังจะข้ามพ้นอุปสรรค อาชีพรุ่งเรือง ชีวิตราบรื่น 4) พิธีไหว้พระหมอที่บ้านเมื่อเกี้ยวมาถึง ผู้ทำพิธีและร่วมพิธีมุ่งหวังว่าพระหมอจะปัดเป่าอัปมงคลออกจากบ้าน 5) พิธีแห่เกี้ยวพระหมอลุยไฟหน้าศาลเจ้า ผู้ทำพิธีและร่วมพิธีมุ่งหวังจะไม่มีความเดือดร้อนในชีวิต ถึงเป้าหมายได้สำเร็จ
- Publication“งานประเพณีทิ้งกระจาด” : พื้นที่นาเสนออัตลักษณ์ของชาวไทยเชื้อสายจีน ตรอกเหล่าโจ๊ว จังหวัดเชียงใหม่ไกรวิสุทธิ์ รณขัณฑ์ทอสกุล; วีรานันท์ ดำรงสกุล; Ronnakhanthosakul, Kraivisut; Damrongsakul, Weeranan (2020)บทความนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ (qualitative research) มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายให้เห็นถึงการนำเสนออัตลักษณ์ของกลุ่มชาวไทยเชื้อสายจีนชุมชนตรอกเหล่าโจ๊ว จังหวัดเชียงใหม่ ผ่านงานประเพณีทิ้งกระจาดในฐานะเป็นพื้นที่ทางวัฒนธรรม โดยมีข้อสมมุติฐานที่ว่าประเพณีงานทิ้งกระจาดเป็นหนึ่งในกลไกของการธำรงอัตลักษณ์เพื่อรักษาความเข้มแข็งทางสังคมของชุมชน อีกทั้งยังเป็นการสร้างการรับรู้ ค่านิยมร่วมกัน การศึกษาครั้งนี้ผู้วิจัยได้ใช้วิธีการเก็บข้อมูลด้วยการลงพื้นที่การสัมภาษณ์เชิงลึก (in-depth interview) และการสังเกตแบบมีส่วนร่วมในพิธีกรรมงานประเพณีทิ้งกระจาด ณ ตรอกเหล่าโจ๊ว จังหวัดเชียงใหม่ ผลการวิจัยพบว่า งานประเพณีทิ้งกระจาดของกลุ่มชาวไทยเชื้อสายจีนในตรอกเหล่าโจ๊ว จังหวัดเชียงใหม่ แสดงถึงความเป็นอัตลักษณ์เชิงซ้อนที่ผสมผสานอัตลักษณ์ระหว่างความเป็น “คนเมือง” “คนไทย” และ “คนจีน” ซึ่งเกิดขึ้นในพื้นที่ “ศาลเจ้ากวนอู” ที่เปรียบเสมือนเป็นศูนย์กลางทางความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตและการค้าขายของคนในชุมชน วัตถุประสงค์ของการจัดงานนี้เพื่อทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้แก่ดวงวิญญาณของญาติพี่น้อง ดวงวิญญาณเร่ร่อน พเนจร และยังเป็นการแจกทานให้แก่ผู้ยากไร้ ดังนั้นการนำเสนออัตลักษณ์เชิงซ้อนในงานพิธีกรรมงานประเพณีทิ้งกระจาดจึงนับว่าเป็นกลไกในการธำรงอัตลักษณ์ให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมทางสังคมที่อยู่ท่ามกลางความเป็นสังคมพหุวัฒนธรรมด้านการค้าและตั้งอยู่ในเขตพื้นที่เศรษฐกิจสำคัญของจังหวัดเชียงใหม่
- Publicationเซิ่งหมิงลี่ : กปิตันจีนในมาเลเซียที่กลายเป็นเทพเจ้าสุรสิทธิ์ อมรวณิชศักดิ์; 黄, 汉坤; Amornwanotsak, Surasit (2019)บทความนี้มุ่งนำเสนอประเด็นการกลายเป็นเทพเจ้าของเซิ่งหมิงลี่ หัวหน้ากลุ่มจีนแคะที่ได้รับการแต่งตั้งเป็นกปิตันจีนคนแรกแห่งเมืองเซเรมบัน รัฐเนอเกอรีเซิมบีลัน จากการศึกษาพบว่า หลังจากที่เซิ่งหมิงลี่ถูกฆ่า เยี่ยย่าไหล อดีตลูกน้องของเซิ่งหมิงลี่ได้ย้ายไปทำเหมืองแร่ที่กัวลาลัมเปอร์ เป็นบุคคลสำคัญที่ทำให้การบูชาเซิ่งหมิงลี่เป็นที่ประจักษ์ชัดขึ้น ตำแหน่ง “เซียนซือเหยีย” ที่ได้มาจากการทรงเจ้าเป็นเครื่องยืนยันในวัตถุประสงค์มุ่งก่อเกิดความศรัทธาในดวงวิญญาณของเซิ่งหมิงลี่ ทั้งนี้ มีตำนานเรื่องเล่าที่เกี่ยวพันกันระหว่างดวงวิญญาณของเซิ่งหมิงลี่กับเยี่ยย่าไหลอีกหลายเรื่อง เชื่อว่าเยี่ยย่าไหลมีความประสงค์ที่จะใช้เซิ่งหมิงลี่เป็นศูนย์รวมใจของชาวจีนแคะ เป็นแรงขับเคลื่อนในการสร้างฐานอำนาจ โดยกรรมกรเหมืองแร่ที่เป็นชาวจีนแคะยกย่องเซิ่งหมิงลี่ในฐานะเทพอารักษ์ประจำกลุ่มอาชีพของตน ซึ่งต่อมากรรมกรเหมืองแร่ชาวจีนจากกลุ่มวัฒนธรรมอื่นๆ ก็บูชาในลักษณะดังกล่าวเช่นกัน ทำให้ความศรัทธาของผู้คนที่มีต่อเซิ่งหมิงลี่ขยายวงกว้างมากยิ่งขึ้น
- Publicationตำนานของเจิ้งเหอในสังคมอยุธยาจากหนังสือตงซีหยังเข่าสุรสิทธิ์ อมรวณิชศักดิ์; 黄, 汉坤; Amornwanitsak, Surasit (2020)เรื่องเล่าเจิ้งเหอในสังคมไทยมีมาช้านาน น่าเชื่อว่าหลังจากที่เจิ้งเหอสิ้นบุญแล้ว ผู้คนชาวจีนในสังคมไทยได้ผูกโยงเจิ้งเหอเข้ากับสถานที่ สิ่งก่อสร้างต่างๆ เช่น วัดพนัญเชิง เจดีย์ ซุ้มประตูจีน ดังปรากฏอยู่ในเอกสารตงซีหยังเข่าของจังเซี่ย ทั้งหมดนี้เชื่อว่าเกิดจากความศรัทธาของผู้คนชาวจีนที่มีต่อเจิ้งเหอ บทความนี้มุ่งทำความเข้าใจเกี่ยวกับตำนานของเจิ้งเหอที่ปรากฏในเอกสารตงซีหยังเข่า โดยพยายามชี้ให้เห็นว่าสถานที่บางแห่งน่าจะมีอยู่จริงตามที่ถูกจดบันทึกไว้ในเอกสารชิ้นดังกล่าว แต่เรื่องราวที่นำไปผูกโยงเข้ากับเจิ้งเหอคงมีทั้งเรื่องจริงและเท็จผสมปนเปกันไป เพราะตงซีหยังเข่าเขียนขึ้นหลังจากที่เจิ้งเหอสิ้นบุญราว 184 ปี จึงเป็นได้ว่าเรื่องเล่าของเจิ้งเหอเหล่านี้เป็นการสร้างภาพลักษณ์ให้กับเจิ้งเหอในแบบฉบับที่มีความพิสดารแปลกใหม่ เป็นไปในลักษณะการยกย่องและระลึกถึงวีรกรรมของเจิ้งเหอ โดยกลุ่มชาวจีนในสังคมไทยเป็นผู้ถ่ายทอดเรื่องราวดังกล่าวให้เป็นที่ประจักษ์
- Publicationบทบาทองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ที่มีต่อการส่งเสริมสืบทอดอัตลักษณ์ ชาวไทยเชื้อสายจีนฮกเกี้ยนในจังหวัดภูเก็ตวันจรัตน์ เดชวิลัย; ทวนธง ครุฑจ้อน; Dachwilai, Wancharat; Krutchon, Thuanthong (2014)การวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาลักษณะและปัจจัยการสื่อสารทางวัฒนธรรมของชาวไทยเชื้อสายจีนฮกเกี้ยในการสืบทอดอัตลักษณ์จากบรรพบุรุษถึงอนุชนรุ่นหลังในจังหวัดภูเก็ต 2) ศึกษาบทบาทองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการกำหนดนโยบายการจัดทำแผนพัฒนาและแผนการดำเนินงานในการส่งเสริมสืบทอดอัตลักษณ์ชาวไทยเชื้สายจีนฮกเกี้ยนในจังหวัดภูเก็ต 3) ศึกษาบทบาทที่ดี (Good practice) ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในการส่งเสริมสืบทอดอัตลักษณ์ชาวไทยเชื้อสายจีนฮกเกี้ยนในจังหวัดภูเก็ต ผลการวิจัยพบว่า ลักษณะและปัจจัยการสื่อสารเพื่อการสืบทอดอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของชาวไทยเชื้อสายจีนฮกเกี้ยนมีความสัมพันธ์ซึ่งกันและกันทางบวกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีการกำหนดนโยบายการจัดทำแผนพัฒนาและแผนประจำปีที่เกี่ย วข้องกับการส่งเสริมสืบทอดตามระเบียบที่กำหนดสำหรับบทบาทที่ดี (Good practice) ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดภูเก็ต มี 3 โครงการ คือ โครงการร่วมอนุรักษ์ประเพณีท้องถิ่นจังหวัดภูเก็ต (พ้อต่อ) ของเทศบาลนครภูเก็ต โครงการถือศีลกินผักของเทศบาลเมืองกะทู้ และโครงการถือศีลกินผักขององค์การบริหารส่วนตำบลเกาะแก้ว บทเรียนสำคัญที่ได้จากงานวิจัย คือ การมีวิสัยทัศน์ของผู้บริหารการบริหารจัดการวัฒนธรรมท้องถิ่นเชิงระบบและต่อเนื่อง และท้องถิ่นมีอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรม ซึ่งเป็นต้นแบบการดำเนินงานทางวัฒนธรรมที่ดีข้อค้นพบจากงานวิจัย คือ ประชาชนต้องการให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นส่งเสริมสนับสนุนศิลปวัฒนธรรมของชาวไทยเชื้อสายจีนฮกเกี้ยนให้มากขึ้น โดยมีการสื่อสารสืบทอดในเชิงสัญลักษณ์ที่ผ่านระบบคุณค่าความคิด ความเชื่อประเพณีพิธีกรรม และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นควรให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมอัตลักษณ์ของชาวไทยเชื้อสายจีนฮกเกี้ยนอย่างยั่งยืน
- Publicationประเพณีทิ้งกระจาด : ความเชื่อของชาวไทยเชื้อสายจีน ในจังหวัดบุรีรัมย์วิภาดา ทองธรรมสิริ; ธนากร ทองธรรมสิริ; Thongtamsiri, Wipada; Thongtamsiri, Tanakorn (2020)บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประเพณีทิ้งกระจาดของชาวไทยเชื้อสายจีนในจังหวัดบุรีรัมย์กรณีศึกษามูลนิธิสว่างจรรยาธรรมสถาน จังหวัดบุรีรัมย์ โดยศึกษาจากเอกสารและข้อมูลภาคสนาม โดยการสัมภาษณ์บุคลากรของมูลนิธิสว่างจรรยาธรรมสถาน แล้วนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์ นำเสนอเชิงพรรณนา ผลการศึกษาพบว่า งานประเพณีทิ้งกระจาด ยังคงถือเป็นประเพณีที่ปฏิบัติสืบต่อกัน ซึ่งทางมูลนิธิสว่างจรรยาธรรมฯ ได้จัดขึ้นทุกปี โดยช่วงต้นชาวจีนโพ้นทะเล ที่เข้ามาอาศัยอยู่ในจังหวัดบุรีรัมย์ ได้สร้างสังคมและดำรงเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมตามแบบอย่างคำสั่งสอนของบรรพบุรุษชาวจีน นับตั้งแต่ยังอาศัยอยู่ที่จีนแผ่นดินใหญ่ แต่เนื่องจากมีปัจจัยทางด้านบุคลากร สังคม เศรษฐกิจ จึงส่งผลให้ประเพณีทิ้งกระจาดของทางมูลนิธิสว่างจรรยาธรรมฯ ได้มีการปรับเปลี่ยนให้สอดคล้องและเข้ากับยุคสังคมสมัยใหม่ แต่ยังคงไว้ซึ่งเอกลักษณ์ ธรรมเนียม ประเพณีที่มีการปฏิบัติ สืบทอดจากบรรพบุรุษมาอย่างช้านาน
- Publicationพิธีกงเต๊กในราชสำนักไทย : คติว่าด้วยความกตัญญูสุรสิทธิ์ อมรวณิชศักดิ์; 黃, 漢坤; Amornwanitsak, Surasit (2016)พิธีกงเต๊กคือพิธีการทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้กับผู้วายชนม์ โดยมีคณะสงฆ์ฝ่ายมหายาน กล่าวคือ พระจีนและพระญวนเป็นผู้ประกอบพิธีดังกล่าว เชื่อว่าเมื่อประกอบพิธีกงเต๊กให้กับผู้วายชนม์ ดวงวิญญาณจะไปสู่สุคติ ภพภูมิที่ดี พิธีกงเต๊กเริ่มเข้าสู่ราชสำนักไทยตั้งแต่สมัยล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 4 จากนั้นเป็นต้นมาพิธีกงเต๊กถือเป็นธรรมเนียมปฏิบัติของราชสำนักไทยในการประกอบงานพิธีพระบรมศพหรือพระศพของเจ้านาย เพื่อถวายเป็นพระราชกุศล จากการศึกษาพบว่าพิธีกงเต๊กหลวงมีการปรับเปลี่ยนตามความเหมาะสม ทั้งเรื่องจำนวนและเวลาในการจัด นอกจากนั้นแล้วผู้ประกอบพิธีในแต่ละครั้งก็ไม่เท่ากัน หากแต่สิ่งหนึ่งที่ยังคงไว้ตั้งแต่อดีตก็คือ พิธีกงเต๊กหลวงเปิดโอกาสให้กลุ่มนักธุรกิจชาวจีนผู้จงรักภักดีได้มีส่วนร่วมในการเป็นเจ้าภาพ